16 Aralık 2025 Ehliyet Sınav Soruları

Bu soruda, bir ilk yardımcının yaralı bir kişiyi taşırken hem kendi sağlığını koruması hem de yaralıya zarar vermemesi için uyması gereken en temel ve genel kuralın ne olduğu sorulmaktadır. Sorunun giriş paragrafında da vurgulandığı gibi, amaç gereksiz zorlama ve yaralanmalara engel olmaktır. Bu nedenle cevap, doğru vücut mekaniklerini ve güvenli taşıma tekniğini anlatan seçenek olmalıdır.

Doğru Cevap: b) Daha uzun ve kuvvetli kas gruplarını kullanması

Bu seçeneğin doğru olmasının sebebi, insan vücudunun ergonomisine en uygun taşıma prensibi olmasıdır. Vücudumuzdaki bacak, kalça ve omuz kasları gibi büyük ve kuvvetli kas grupları, bel ve sırt gibi daha hassas ve zayıf kas gruplarına göre çok daha fazla yük taşıyabilir. Yaralıyı kaldırırken dizleri büküp çömelerek, gücü bacak ve kalça kaslarından almak, ilk yardımcının belini ve omurgasını korur. Bu yöntem, hem daha güvenli bir kaldırma sağlar hem de ilk yardımcının sakatlanma riskini en aza indirir.

Diğer Seçeneklerin İncelenmesi:

• a) Yaralıya uzak mesafede çalışması: Bu seçenek yanlıştır. Fizik kuralı gereği, bir yüke ne kadar uzak durursanız, o yükü kaldırmak için o kadar fazla kuvvet uygulamanız gerekir ve belinize binen yük artar. Güvenli taşıma için yaralıya mümkün olduğunca yakın durmak, ağırlık merkezini kendi vücudunuza yaklaştırmak ve bu şekilde kaldırmak esastır.
• c) Ani dönme ve bükülmeler yaparak yön değiştirmesi: Bu ifade, bir ilk yardımcının yapmaması gereken en tehlikeli hareketlerden biridir. Vücut, özellikle de omurga, yük altındayken yapılan ani dönme ve bükülme hareketlerine karşı çok hassastır. Bu tür hareketler ciddi bel ve omurga yaralanmalarına (bel fıtığı gibi) yol açabilir. Yön değiştirmek için belden dönmek yerine, ayaklarla küçük adımlar atarak bütün vücutla birlikte dönülmelidir.
• d) Yaralıyı mümkün olduğunca çok hareket ettirmesi: Bu seçenek de tamamen yanlıştır. İlk yardımın temel kurallarından biri, eğer tehlikeli bir durum yoksa (yangın, patlama riski vb.) yaralıyı kesinlikle gereksiz yere hareket ettirmemektir. Özellikle omurga kırığı şüphesi olan bir yaralının bilinçsizce hareket ettirilmesi, felç kalmasına veya hayatını kaybetmesine neden olabilir. Hareket, en az seviyede ve doğru tekniklerle yapılmalıdır.

Özetle, yaralı taşırken temel amaç, en az riskle en güvenli şekilde nakli sağlamaktır. Bunun için ilk yardımcı, kendi vücut mekaniğini doğru kullanmalı, gücünü sırtından veya belinden değil, bacakları gibi büyük ve kuvvetli kas gruplarından almalıdır.

Bu soruda, bir darbe veya düşme gibi dış etkenler sonucunda kemiğin yapısında meydana gelen bozulmanın tıbbi adının ne olduğu sorulmaktadır. Sorunun kilit noktası, hasarın doğrudan kemik bütünlüğünde olmasıdır. Bu tanımı anladığımızda doğru cevabı ve diğer seçeneklerin neden yanlış olduğunu kolayca ayırt edebiliriz.

Doğru cevap a) Kırık seçeneğidir. Kırık, kemik dokusunun bütünlüğünün herhangi bir darbe, düşme veya zorlama sonucu bozulması durumudur. Bu durum, kemikte bir çatlaktan tam bir ayrılmaya kadar değişen seviyelerde olabilir. Soruda tam olarak "kemik bütünlüğünün bozulması" ifadesi kullanıldığı için, bu tanıma en uygun ve doğru terim kırıktır.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğunu anlamak, ilk yardım bilginizi pekiştirmek için önemlidir.

• b) Çıkık: Çıkık, kemiğin kendisinde bir bozulma değildir. Çıkık, eklemi oluşturan kemiklerin uçlarının kalıcı olarak birbirinden ayrılmasıdır. Yani sorun kemiğin kırılması değil, eklemin yerinden oynamasıdır. Bu nedenle, "kemik bütünlüğünün bozulması" tanımına uymaz ve yanlış bir cevaptır.

• c) Zorlama: Zorlama, genellikle kaslar ve tendonlar (kasları kemiklere bağlayan dokular) ile ilgili bir durumdur. Kasların aşırı gerilmesi veya yırtılması sonucu meydana gelir. Zorlama kemiklerle değil, yumuşak dokuyla ilgili bir yaralanmadır. Dolayısıyla, kemik bütünlüğünü ifade etmediği için bu seçenek de yanlıştır.

• d) Burkulma: Burkulma, eklem bağlarının (ligamentlerin) anlık olarak aşırı gerilmesi veya yırtılması durumudur. Genellikle ayak bileği gibi eklemlerde görülür ve eklemin normal hareket sınırlarının ötesine zorlanmasıyla oluşur. Burkulma da kemiğin kendisiyle değil, eklem bağlarıyla ilgili olduğu için sorunun doğru cevabı olamaz.

Özet olarak, bu dört terim arasındaki temel fark şudur:

1. Kırık: Kemik bütünlüğü bozulur.
2. Çıkık: Eklem yüzeyleri kalıcı olarak ayrılır.
3. Zorlama: Kas veya tendonlar zarar görür.
4. Burkulma: Eklem bağları (ligamentler) zarar görür.

Bu terimleri doğru bilmek, bir kaza anında yaralıya doğru ilk yardım müdahalesinde bulunabilmek için hayati önem taşır. Ehliyet sınavında bu tür sorular, sürücü adaylarının temel ilk yardım bilgilerini ölçmeyi amaçlar.

Bu soruda, bilinç kaybı durumlarının şiddet derecesi sorgulanmaktadır. Yani, bilinç kaybının en derin, en ciddi ve en uzun süreli seviyesinin hangisi olduğu soruluyor. Bilinç durumları hafif bir sersemlikten, tamamen tepkisizliğe kadar geniş bir yelpazede değerlendirilir ve bu soru bu yelpazenin en uç noktasını bulmanızı istemektedir.

Doğru cevap Koma'dır. Çünkü koma, bilinç kaybının en ileri ve en ağır tablosudur. Koma durumundaki bir kişi, çevresinde olup bitenlerin hiçbir şekilde farkında değildir ve en güçlü uyaranlara (seslenme, dürtme, ağrılı uyaranlar) bile kesinlikle tepki vermez. Bu durumda yutkunma ve öksürük gibi hayati refleksler dahi kaybolmuştur, bu da durumu son derece ciddi kılar.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğunu inceleyelim:

• d) Bayılma: Bayılma, beyne anlık olarak yeterli kan gitmemesi sonucu oluşan kısa süreli ve geçici bir bilinç kaybıdır. Genellikle birkaç saniye veya en fazla birkaç dakika sürer ve kişi dinlenmeye alınınca veya yatırılınca bilinci hızla yerine gelir. Koma ile karşılaştırıldığında çok daha hafif ve kısa süreli bir durumdur, bu yüzden bilinç kaybının en ileri durumu olamaz.
• a) Şok: Şok, temel olarak bir dolaşım sistemi yetmezliğidir; yani kalbin ve damarların vücuda yeterli miktarda kan pompalayamaması durumudur. Şoktaki bir kişide bilinç bulanıklığı, huzursuzluk ve endişe hali görülebilir ve durum kötüleşirse bilinç kaybı yaşanabilir. Ancak şok, doğrudan bir bilinç durumu değil, bilinç kaybına neden olabilen bir rahatsızlıktır. Bilinç kaybının kendisi değil, sebebidir.
• c) Üşüme: Üşüme, vücut ısısının düşmesi veya hastalık gibi nedenlerle ortaya çıkan bir titreme halidir ve bilinç durumuyla doğrudan bir ilişkisi yoktur. Bilinci tamamen açık bir insan da üşüyebilir. Bu seçenek, konuyu dağıtmak ve dikkati başka yöne çekmek için konulmuş bir çeldiricidir ve bilinç kaybı ile ilgili değildir.

Özetle, bilinç kaybı seviyelerini bir merdiven gibi düşünebiliriz. Bayılma bu merdivenin en alt basamaklarından biriyken, Koma en üst basamağı, yani bilincin en kapalı ve en ileri kayıp durumunu temsil eder. Bu nedenle doğru cevap "Koma"dır.

Bu soruda, diz ile kalça arasında yer alan ve vücudun en uzun kemiği olan uyluk kemiği (femur) kırığında yapılması gereken doğru ilk yardım uygulaması sorulmaktadır. Bu tür bir kırık, ciddi kan kaybına ve şoka neden olabileceği için doğru müdahale hayati önem taşır. Amaç, kırık bölgeyi tamamen hareketsiz hale getirerek daha fazla zararı önlemektir.

Doğru Cevap: c) Sırtüstü yatırılarak iç ve dış yanlardan atelle tespit edilir.

Bu seçeneğin doğru olmasının temel sebebi, uyluk kemiği kırığındaki ana ilk yardım amacının kırık bölgeyi tamamen hareketsiz hale getirmek (sabitlemek) olmasıdır. Yaralıyı sırtüstü yatırmak, vücudu en stabil ve güvenli pozisyona getirir, kırık bacak üzerindeki baskıyı ortadan kaldırır. Kırığın her iki yanından (iç ve dış) sert bir cisimle (atel) desteklenmesi ise kemiğin, kalça ve diz eklemlerinin hareketini engelleyerek tam bir sabitleme sağlar.

Bu yöntem, kırık kemik uçlarının birbirine sürtünerek damar, sinir ve kas dokularına daha fazla zarar vermesini önler. Aynı zamanda ağrıyı azaltır ve kanama riskini en aza indirir. Profesyonel tıbbi yardım gelene kadar yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek için en güvenli ve etkili yöntem budur.

Diğer Seçenekler Neden Yanlış?

• a) Üzerine bastırılarak yürütülür: Bu seçenek kesinlikle yanlıştır ve çok tehlikelidir. Kırık bir kemiğin üzerine ağırlık vermek, dayanılmaz bir acıya sebep olur. Daha da önemlisi, kırık kemik uçlarının yerinden oynamasına, damarları ve sinirleri keserek kalıcı hasarlara, hatta iç kanamanın artarak yaralının şoka girmesine neden olabilir.
• b) Oturtularak atelle tespit edilir: Yaralıyı oturtmak, kalça eklemine ve kırık olan uyluk kemiğine baskı uygular. Bu pozisyonda kırığı doğru bir şekilde sabitlemek neredeyse imkansızdır ve ağrıyı ciddi şekilde artırır. Kırık hattının düzgünlüğünü bozarak iyileşme sürecini olumsuz etkileyebilir. En doğru pozisyon, bacağın düz bir şekilde uzatıldığı sırtüstü yatış pozisyonudur.
• d) Kan dolaşımını engellemeyecek şekilde turnike uygulanır: Turnike, sadece durdurulamayan, hayatı tehdit eden şiddetli dış kanamalarda (atardamar kanamaları gibi) son çare olarak kullanılır. Kırık durumunda temel amaç sabitlemektir, kanamayı durdurmak değil (eğer açık bir yara ve fışkıran kan yoksa). Ayrıca "kan dolaşımını engellemeyecek turnike" ifadesi kendi içinde çelişkilidir, çünkü turnikenin amacı zaten kan dolaşımını tamamen kesmektir. Bu nedenle bu seçenek yanlıştır.

Bu soruda, cildimize veya gözümüze bir kimyasal madde temas ettiğinde yapılması gereken en doğru ve hayat kurtarıcı ilk yardım adımının ne olduğu sorulmaktadır. Kimyasal yanıklarda amaç, zararlı maddenin cilt ile temasını en hızlı ve en güvenli şekilde sonlandırmaktır. Bu temel bilgi, doğru cevabı bulmamızı sağlayacaktır.

Doğru cevap "a) Bol su ile yıkamak" seçeneğidir. Kimyasal bir madde cilde temas ettiğinde, o madde cilt dokusuna zarar vermeye devam eder. Bu zararı durdurmanın en etkili yolu, kimyasal maddeyi ciltten uzaklaştırmaktır. Bol ve tazyikli olmayan (hafif akan) su, kimyasal maddeyi hem seyrelterek etkisini azaltır hem de ciltten akıtarak uzaklaştırır. Bu işlem, sağlık ekipleri gelene kadar en az 15-20 dakika boyunca kesintisiz olarak yapılmalıdır.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğunu anlamak, ilk yardım bilgisini pekiştirmek için çok önemlidir. Yanlış bir müdahale, yaralanmanın daha da kötüleşmesine neden olabilir. Şimdi diğer şıkların neden hatalı olduğunu inceleyelim.

• b) Yara merhemi sürmek: Bu seçenek kesinlikle yanlıştır. Yanan bölgeye merhem, krem veya herhangi bir yağlı madde sürmek, kimyasalın cilt üzerinde hapsolmasına neden olur. Bu durum, kimyasalın cildin daha derin katmanlarına nüfuz etmesine ve yanığın şiddetini artırmasına yol açar. Ayrıca, sürülen merhem sağlık personelinin yarayı temizlemesini ve tedavi etmesini zorlaştırır.
• c) Kuru sargı bezi ile kapatmak: Bu da hatalı bir uygulamadır. Kimyasal madde ciltten temizlenmeden bölgenin kuru bir bezle kapatılması, kimyasalın ciltle temasını devam ettirir. Sargı bezi, kimyasalı emerek cilde daha uzun süre ve daha yoğun bir şekilde etki etmesine sebep olur. Sargı bezi, sadece kimyasal tamamen temizlendikten sonra yarayı dış etkenlerden korumak amacıyla kullanılabilir.
• d) Oksijenli su ile yıkayıp, sarmak: Bu seçenek çok tehlikelidir. Oksijenli su (hidrojen peroksit) kendisi bir kimyasaldır. Cilde temas eden kimyasalın ne olduğunu bilmeden üzerine başka bir kimyasal dökmek, istenmeyen tehlikeli reaksiyonlara (örneğin daha fazla ısı çıkışı veya zehirli gaz oluşumu) yol açabilir. İlk yardımda temel kural, emin olunmayan maddeleri asla kullanmamaktır. Bu nedenle kimyasal yanıklarda sadece temiz ve bol su kullanılmalıdır.

Özetle, kimyasal madde yanıklarıyla karşılaşıldığında akılda tutulması gereken altın kural şudur: Önce kimyasalı uzaklaştır. Bunun en güvenli ve etkili yolu, yanan bölgeyi derhal bol ve temiz suyla uzun süre yıkamaktır. Bu basit ama kritik adım, kalıcı hasarı önlemede en önemli faktördür.

Bu soruda, bir eklem burkulması yaşandığında, yaralanan bölgedeki şişliği önlemek veya en aza indirmek için yapılması gereken doğru ilk yardım uygulaması sorgulanmaktadır. Burkulmalar, eklem bağlarının anlık olarak gerilmesi veya yırtılması sonucu oluşur ve bu duruma genellikle ağrı, şişlik ve morarma eşlik eder.

Doğru Cevap: a) Burkulan bölgenin kalp seviyesinden yukarıda ve soğuk tutulması

Bu seçeneğin doğru olmasının iki temel bilimsel nedeni vardır. Birincisi, bölgeyi kalp seviyesinden yukarıda tutmak, yer çekiminden faydalanarak kanın ve doku sıvısının yaralı bölgede birikmesini engeller. Bu sayede kan damarlarından sızan sıvı bölgeden daha kolay uzaklaşır ve şişlik azalır. İkincisi, soğuk uygulama (buz torbası gibi) ise bölgedeki kan damarlarının büzüşmesini sağlar. Büzüşen damarlardan doku arasına daha az kan ve sıvı sızacağı için şişlik ve morarma kontrol altına alınmış olur. Ayrıca soğuk, sinir uçlarını uyuşturarak ağrının azalmasına da yardımcı olur.

Diğer Seçeneklerin İncelenmesi:

• b) Burkulan bölgenin kalp seviyesinden aşağıda ve sıcak tutulması: Bu seçenek, yapılması gerekenin tam tersidir ve durumu daha da kötüleştirir. Bölgeyi kalp seviyesinden aşağıda tutmak, kanın ve sıvının orada göllenmesine neden olarak şişliği artırır. Sıcak uygulama ise kan damarlarını genişletir, bölgeye kan akışını hızlandırır ve bu da şişliğin ve iç kanamanın artmasına yol açar. Sıcak uygulama, iyileşmenin ilerleyen aşamalarında kan dolaşımını artırmak için kullanılabilir ancak ilk anda kesinlikle yanlıştır.
• c) Burkulan bölgenin sürekli hareket ettirilmesi: Bu da son derece yanlış bir uygulamadır. Burkulan eklemdeki bağlar zaten hasar görmüştür. Bölgeyi sürekli hareket ettirmek, bu hasarlı bağların daha fazla yırtılmasına, ağrının artmasına ve iyileşme sürecinin uzamasına neden olur. Burkulmalarda ilk yardımın temel prensiplerinden biri, yaralı bölgeyi dinlendirmek ve hareketsiz tutmaktır.
• d) Kişinin yan yatış pozisyonuna alınması: Bu pozisyon, genellikle bilinci kapalı ancak nefes alıp veren kazazedelerde, solunum yolunu açık tutmak ve kusmuk gibi sıvıların akciğere kaçmasını önlemek için kullanılır. Koma pozisyonu olarak da bilinir. Bilinci yerinde olan ve sadece eklemi burkulmuş bir kişi için bu pozisyonun herhangi bir faydası yoktur ve tamamen alakasız bir ilk yardım yöntemidir.

Özetle, bir burkulma durumunda şişliği ve ağrıyı kontrol altına almanın en etkili yolu, yaralı bölgeyi dinlendirmek, kalp seviyesinden yukarıya kaldırmak ve düzenli aralıklarla soğuk uygulamaktır. Bu nedenle doğru cevap 'a' seçeneğidir.

Bu soruda, soluk yoluna yabancı bir cisim kaçmış ancak hala bazı yaşamsal fonksiyonlarını yerine getirebilen bir kazazedenin durumu analiz edilerek doğru tıkanma türünün teşhis edilmesi istenmektedir. Soruda verilen kilit belirtiler; kazazedenin öksürebilmesi, nefes alabilmesi ve konuşabilmesidir. Bu belirtiler, soluk yolunun tamamen kapanmadığını, bir miktar hava giriş çıkışının devam ettiğini gösterir.

Doğru Cevap: b) Kısmi tıkanma

Doğru cevabın "Kısmi tıkanma" olmasının sebebi, soruda tarif edilen belirtilerin bu durumla birebir örtüşmesidir. Kısmi tıkanmada, soluk borusu yabancı bir cisimle tam olarak kapanmamıştır. Hava yolu daralmış olsa da, akciğerlere az da olsa hava girip çıkabilir. Bu durum, kazazedenin öksürerek cismi dışarı atmaya çalışmasına, zor da olsa nefes almasına ve ses çıkararak konuşabilmesine olanak tanır. Bu durumda yapılması gereken en doğru ilk yardım müdahalesi, kazazedeyi öksürmeye teşvik etmektir.

Diğer Şıkların İncelenmesi:

• a) Tam tıkanma: Bu seçenek yanlıştır çünkü tam tıkanmada soluk yolu tamamen kapanır. Bu durumda kazazede kesinlikle nefes alamaz, konuşamaz ve öksüremez. Genellikle panik içinde boğazını tutar (evrensel boğulma işareti) ve kısa süre içinde morarmaya başlar. Sorudaki belirtiler (nefes alma, konuşma) tam tıkanma ile çelişmektedir.
• c) Damar tıkanması: Bu seçenek konuyla tamamen ilgisizdir ve bir çeldirici olarak verilmiştir. Damar tıkanması, kan damarlarının (arter veya ven) pıhtı ya da plak gibi nedenlerle tıkanması durumudur ve kalp krizi, inme gibi durumlara yol açar. Soruda bahsedilen durum ise solunum yoluyla ilgili bir problemdir, dolaşım sistemiyle değil.
• d) Solunum durması: Bu seçenek de yanlıştır. Solunum durması, nefes alıp verme eyleminin tamamen durmasıdır. Oysa soruda kazazedenin açıkça "nefes alabiliyor" olduğu belirtilmiştir. Tam tıkanma müdahale edilmezse solunum durmasına yol açabilir, ancak sorudaki mevcut durum bu değildir.

Özetle, bir kazazedenin boğazına bir şey kaçtığında öksürebiliyor, nefes alıp verebiliyor ve yardım isteyebiliyorsa, bu durum hava yolunun tamamen kapanmadığını gösterir. Bu belirtiler "kısmi tıkanma" olarak adlandırılır ve ilk yardımda öncelik, kişinin kendi öksürük refleksini kullanarak cismi atmasına yardımcı olmaktır.

Bu soruda, ilk yardımın önemli bir uygulaması olan şok pozisyonunun hangi durumda uygulanmaması, yani sakıncalı olduğu sorulmaktadır. Bu soruyu doğru cevaplamak için öncelikle şok pozisyonunun ne olduğunu, neden yapıldığını ve en önemlisi hangi durumlarda tehlikeli olabileceğini bilmek gerekir.

Şok pozisyonu, vücuttaki kan dolaşımının aniden azalmasıyla ortaya çıkan ve hayati organlara yeterli kan gitmemesi durumunda uygulanan bir ilk yardım tekniğidir. Bu pozisyonda hasta sırt üstü yatırılır ve bacakları yaklaşık 30 cm kadar yukarıya kaldırılır. Bu hareketin amacı, bacaklardaki kanın beyin, kalp gibi hayati organlara yönlendirilmesini sağlayarak bu organların kanlanmasını artırmaktır.

Doğru Cevabın Açıklaması (b seçeneği)

b) Burnundan ve kulağından kanama olanlarda

Bu seçenek doğrudur, çünkü burundan ve kulaktan kan gelmesi, özellikle bir kaza sonrası meydana geldiyse, ciddi bir kafa travması veya kafatası kırığı belirtisi olabilir. Böyle bir durumda hastaya şok pozisyonu vermek son derece tehlikelidir. Bacakları yukarı kaldırmak, baş bölgesine giden kan akışını ve dolayısıyla kafa içi basıncını artıracaktır. Zaten hasar görmüş beyin dokusuna daha fazla basınç uygulanması, beyin kanamasını artırabilir ve hastanın durumunu çok daha kötüleştirebilir.

Kısacası, kafa travması şüphesi olan bir yaralıda beyne giden kan basıncını artırmak istemeyiz. Bu nedenle, burun ve kulak kanaması gibi belirtiler görüldüğünde şok pozisyonu kesinlikle uygulanmaz. Yaralı, başı hafifçe yüksekte olacak şekilde sabit bir pozisyonda tutulmalı ve acil tıbbi yardım beklenmelidir.

Diğer Seçeneklerin Neden Yanlış Olduğunun Açıklaması

• a) Tansiyonu düşük ve nabız alınamayanlarda: Bu durum, şokun en temel belirtileridir. Vücudun hayati organlarına yeterli kan gitmediğinin bir göstergesidir. Dolayısıyla bu, şok pozisyonunun verilmesi için en ideal durumdur, sakıncalı değildir. Amaç, tam da bu belirtileri gösteren hastanın beyin ve kalp gibi organlarına kan akışını desteklemektir.

• c) El bileğinde açık kırık ve kanama olanlarda: El bileğindeki bir kanama ve kırık, kan kaybı nedeniyle kişiyi şoka sokabilir. Bu durumda yapılması gereken, öncelikle kanamayı durdurmak ve kırığı sabitlemektir. Ardından, eğer hastada şok belirtileri varsa (tansiyon düşüklüğü, solukluk vb.), şok pozisyonu verilebilir. El bileğindeki yaralanma, şok pozisyonu için doğrudan bir engel teşkil etmez.

• d) Bacağında açık kırık ve kanama olanlarda: Bu durum da c seçeneğine benzer. Bacaktaki ciddi bir yaralanma ve kan kaybı, şokun en yaygın nedenlerindendir. İlk yardımcının önceliği kanamayı kontrol altına almak ve kırık bacağı hareketsiz hale getirmektir (örneğin bir atel ile sabitlemek). Bu işlemler yapıldıktan sonra, hastanın genel durumu şoku gösteriyorsa, sağlam olan bacağı veya her iki bacağı (kırık olan sabitlendikten sonra) dikkatlice yukarı kaldırılarak şok pozisyonu verilebilir. Yani bu durum, pozisyonun sakıncalı olduğu değil, aksine gerekli olabileceği bir durumdur.

Özetle: Şok pozisyonunun temel mantığı kanı beyne yönlendirmektir. Eğer beyinde veya kafatasında bir hasar şüphesi varsa (burun/kulak kanaması gibi), bu pozisyon durumu daha da kötüleştireceği için kesinlikle uygulanmaz. Diğer seçeneklerdeki yaralanmalar ise şoka neden olabileceğinden, gerekli önlemler alındıktan sonra şok pozisyonu verilmesini gerektirebilir.

Bu soruda, resimde gösterilen ve "turnike" (boğucu sargı) olarak adlandırılan ilk yardım uygulamasının hangi durumda **tercih edilmemesi** gerektiği sorulmaktadır. Turnike, atardamar kanaması gibi çok ciddi ve hayatı tehdit eden kanamaları durdurmak için kullanılan, ancak doku hasarına yol açma riski nedeniyle en son çare olarak başvurulan bir yöntemdir. Bu nedenle, soruyu yanıtlarken turnikenin ne zaman "zorunlu" ve ne zaman "gereksiz" olduğunu düşünmeliyiz.

Doğru cevap "b) Baskı noktalarına baskı uygulamak yeterliyse" seçeneğidir. İlk yardımda kanama kontrolü için belirli bir sıra izlenir. Öncelikle kanayan yerin üzerine temiz bir bezle doğrudan baskı uygulanır. Bu yeterli olmazsa, kanamayı besleyen ana atardamarın geçtiği baskı noktalarına (örneğin koltuk altı, kasık gibi) basınç uygulanır. Eğer bu yöntemler kanamayı kontrol altına almak için yeterli oluyorsa, turnike gibi riskli bir yönteme başvurmaya gerek yoktur. Dolayısıyla, daha basit ve daha az zararlı bir yöntem işe yararken turnike uygulamak tercih edilmez.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğunu inceleyelim:

• a) Uzuv kopması varsa: Uzuv kopması, atardamarların da koptuğu ve durdurulması çok zor, şiddetli kanamaların meydana geldiği bir durumdur. Bu, hayatı doğrudan tehdit eder ve kanamayı durdurmak için turnike uygulaması gereken en net durumlardan biridir. Bu yüzden bu seçenekte turnike tercih edilir.
• c) Çok sayıda kazazedenin bulunduğu bir ortamda tek ilk yardımcı varsa: Bu durum, bir triyaj (öncelik belirleme) senaryosudur. Eğer bir kazazedenin durdurulamayan bir kanaması varsa ve ilk yardımcının ilgilenmesi gereken başka yaralılar da bulunuyorsa, kanayan uzva hızlıca turnike uygulayıp diğer acil vakalara yönelebilir. Bu, kısıtlı zamanda daha fazla hayat kurtarmak için turnikenin tercih edildiği özel bir durumdur.
• d) Kanaması durdurulamayan kazazede güç koşullarda bir yere taşınacaksa: Eğer baskı uygulama gibi yöntemlerle kanama kontrol altına alınamıyorsa ve yaralının sarsıntılı veya zorlu bir şekilde taşınması gerekiyorsa, turnike en güvenli seçenektir. Çünkü taşıma sırasında uygulanan baskı gevşeyebilir ve kanama yeniden başlayabilir. Turnike, taşıma esnasında kanamanın kesin olarak durmasını sağlar.

Özetle, turnike uygulaması bir son çaredir. Kanamayı durdurmak için daha basit ve güvenli yöntemler (doğrudan baskı, baskı noktalarına basınç) yeterli oluyorsa, dokulara zarar verme riski taşıyan turnike kesinlikle tercih edilmemelidir. Bu nedenle "b" seçeneği doğru cevaptır.

Bu soruda, ilk yardım sırasında hangi durumdaki bir yaralının "yan yatış pozisyonu" kullanılarak taşınmasının doğru olduğu sorgulanmaktadır. İlk yardımda yaralıyı taşıma pozisyonu, yaralının durumunu daha da kötüleştirmemek ve hayati fonksiyonlarını korumak için kritik bir öneme sahiptir. Her yaralanma türü için önerilen farklı taşıma ve bekleme pozisyonları vardır.

a) Bulantı ve kusması olan (Doğru Cevap)

Bulantı ve kusması olan bir yaralı, özellikle bilinci tam olarak yerinde değilse, en büyük risk solunum yolunun tıkanmasıdır. Kişi sırt üstü yatarken kustuğunda, mide içeriği soluk borusuna kaçabilir. Bu durum, "aspirasyon" olarak adlandırılır ve boğulmaya, ciddi akciğer enfeksiyonlarına veya ölüme yol açabilir. Yaralıyı yan yatış pozisyonuna (koma pozisyonu olarak da bilinir) getirmek, yer çekimi sayesinde kusmuğun ve diğer sıvıların ağızdan dışarı akmasını sağlar. Böylece solunum yolu açık kalır ve yaralının güvenli bir şekilde nefes alması sağlanır. Bu nedenle bu seçenek doğrudur.

b) Kalça kemiğinde kırık olan (Yanlış Cevap)

Kalça kemiği kırığı olan bir yaralıyı yan çevirmek son derece tehlikelidir. Bu hareket, kırık kemik uçlarının yerinden oynamasına, çevredeki kan damarlarını, sinirleri ve kasları zedelemesine neden olabilir. Bu tür bir yaralanmada temel kural, yaralıyı mümkün olduğunca hareketsiz tutmaktır. Genellikle yaralı, bulunduğu pozisyonda (çoğunlukla sırt üstü) bacakları desteklenerek sabitlenir ve profesyonel yardım beklenir. Yan yatış pozisyonu, yaralanmayı ağırlaştıracağı için kesinlikle uygulanmaz.

c) Omurilik zedelenmesi olan (Yanlış Cevap)

Omurilik zedelenmesi şüphesi, ilk yardımda en dikkatli olunması gereken durumlardan biridir. Baş, boyun ve sırt bölgesine darbe almış yaralılarda bu risk her zaman göz önünde bulundurulmalıdır. Yaralının omurgasını hareket ettirecek en küçük bir yanlış müdahale bile kalıcı felce veya ölüme neden olabilir. Bu nedenle, omurilik zedelenmesi şüphesi olan bir yaralı kesinlikle yan çevrilmez. Baş-boyun-gövde ekseni bozulmadan, sırt üstü pozisyonda sabitlenerek profesyonel ekiplerin gelmesi beklenmelidir.

d) Göğüs kemiğinde kırık olan (Yanlış Cevap)

Göğüs kemiği (sternum) veya kaburga kırıklarında yaralının en büyük sorunu nefes alma güçlüğüdür. Sırt üstü veya yan yatmak, göğüs kafesi üzerindeki baskıyı artırarak solunumu daha da zorlaştırabilir ve ağrıyı artırabilir. Bu tür yaralılar için en konforlu ve güvenli pozisyon genellikle yarı oturur pozisyondur. Bu pozisyon, akciğerlerin daha kolay genişlemesine olanak tanıyarak nefes almayı kolaylaştırır. Dolayısıyla yan yatış pozisyonu bu durum için uygun bir seçenek değildir.

Bu soruda, göğsüne delici bir cisim (bıçak, cam parçası, demir çubuk vb.) saplanması sonucu oluşan bir yaralanmada, bilinci açık olan kazazedeye hangi ilk yardım pozisyonunun verilmesi gerektiği sorulmaktadır. Bu tür yaralanmalarda temel amaç, kazazedenin daha rahat nefes almasını sağlamak ve hayati organlara daha fazla zarar gelmesini önlemektir.

Doğru Cevap: d) Yarı Oturur Pozisyon

Doğru cevap d seçeneğidir. Bu pozisyona "yarı oturur pozisyon" denir. Delici göğüs yaralanmalarında akciğerler zarar görmüş olabilir ve kazazede nefes almakta zorluk çeker. Kazazedeyi yarı oturur pozisyona getirmek, yer çekiminin de yardımıyla akciğerlerin daha rahat genişlemesini sağlar ve karın bölgesindeki organların diyaframa baskı yapmasını engeller. Bu sayede kazazedenin nefes alması kolaylaşır, ağrısı azalır ve kendini daha güvende hisseder.

Bu pozisyonu verirken yaralının sırtı bir duvar, ağaç veya başka bir destekle desteklenmeli ve dizleri bükülmelidir. Bu duruş, hem solunumu destekler hem de kazazedenin vücudunu en stabil ve konforlu halde tutar. Unutulmamalıdır ki, göğse saplanmış bir cisim varsa kesinlikle çıkarılmaz, etrafı temiz bezlerle desteklenerek sabitlenir ve kazazede bu pozisyonda hastaneye sevk edilir.

Diğer Seçenekler Neden Yanlış?

• a) Şok Pozisyonu: Bu pozisyon, kazazedenin sırtüstü yatırılıp bacaklarının 30 cm kadar yukarı kaldırılmasıyla uygulanır. Amacı, beyne ve hayati organlara kan akışını artırmaktır. Ancak delici göğüs yaralanmalarında bu pozisyon, yaralı akciğere ve kalbe baskı yaparak solunumu daha da zorlaştıracağı için kesinlikle uygulanmaz.
• b) Koma Pozisyonu (İyileşme Pozisyonu): Bu pozisyon, bilinci kapalı olan ancak solunumu ve nabzı olan kazazedelere uygulanır. Temel amacı, kusma durumunda solunum yolunun tıkanmasını önlemek ve dilin geriye kaçmasını engellemektir. Sorudaki yaralı genellikle bilinçli olduğu için ve solunumunu kolaylaştırmak öncelikli olduğu için bu pozisyon tercih edilmez.
• c) Sırtüstü Yatış Pozisyonu: Kazazedeyi tamamen sırtüstü yatırmak, göğüs yaralanmalarında nefes almayı güçleştirir. Bu pozisyon genellikle omurga yaralanması şüphesi olduğunda veya kalp masajı (CPR) yapılırken kullanılır. Solunum güçlüğü çeken bir göğüs yaralısı için uygun bir pozisyon değildir.

Özetle, delici göğüs yaralanması olan ve bilinci açık bir kazazede gördüğünüzde, onun en rahat nefes alabileceği pozisyonu sağlamalısınız. Bu pozisyon da d seçeneğinde gösterilen yarı oturur pozisyondur.

Bu soruda, ilk yardımın temel adımlarından biri olan solunum kontrolü sırasında kullanılan "Bak-Dinle-Hisset" yönteminin bir uygulaması sorgulanmaktadır. Özellikle, kazazedenin nefes alıp almadığını anlamak için ağzına ayna veya cam yaklaştırıp buğulanmayı kontrol etme eyleminin, bu yöntemin hangi basamağına ait olduğu sorulmaktadır.

"Bak-Dinle-Hisset" yöntemi, bilinci kapalı bir kişinin solunumunu 10 saniye boyunca değerlendirmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemin her bir adımı farklı bir duyu organını kullanarak solunumu kontrol etmeyi amaçlar. Bu adımları doğru anlamak, soruyu çözmek için anahtardır.

• Bak: İlk yardımcı, göğüs kafesinin hareket edip etmediğine bakar. Göğüsün inip kalkması, solunumun görsel bir kanıtıdır.
• Dinle: İlk yardımcı, kulağını kazazedenin ağzına ve burnuna yaklaştırarak solunum seslerini dinlemeye çalışır.
• Hisset: İlk yardımcı, yanağını kazazedenin ağzına ve burnuna yaklaştırarak nefesinin sıcaklığını ve havasını yanağında hissetmeye çalışır.

Doğru Cevap: a) Bak

Soruda bahsedilen eylem, bir cam parçasının veya aynanın buğulanıp buğulanmadığını gözlemlemektir. Bu eylem, tamamen görsel bir kontroldür. Yani, kazazedenin nefes verip vermediğini anlamak için bir sonuca "bakarak" ulaşırsınız. Aynadaki buğulanma, solunumun varlığına dair gözle görülebilen bir işarettir. Bu nedenle, bu uygulama "Bak" basamağının bir parçasıdır.

Diğer Seçenekler Neden Yanlış?

1. Dinle: Bu seçeneğin yanlış olmasının sebebi, ayna veya cam kullanma yönteminde işitme duyusunun kullanılmamasıdır. Herhangi bir solunum sesini dinlemiyorsunuz; sadece aynadaki görsel değişime odaklanıyorsunuz. Dolayısıyla bu eylem "Dinle" basamağına ait olamaz.
2. Hisset: Bu seçeneğin de yanlış olmasının nedeni, dokunma veya hissetme duyusunun kullanılmıyor olmasıdır. Yanağınızla kazazedenin nefesini hissetmeye çalışmıyorsunuz. Eylem, aynayı hissetmek değil, aynaya bakmaktır.
3. Dinle - Hisset: "Dinle" ve "Hisset" adımları tek başlarına bu eylemi tanımlamadığı için, ikisinin birleşimi olan bu seçenek de doğal olarak yanlıştır. Sorudaki yöntem, sadece ve sadece "Bak" ilkesine dayanır.

Bu soruda, bir tepe üstüne yaklaşan 1 numaralı araç sürücüsünün yapmaması gereken, yani hatalı olan davranışın hangisi olduğu sorulmaktadır. Görseldeki en önemli ipucu, aracın görüş mesafesinin çok kısıtlı olduğu bir tepe üstüne yaklaşıyor olması ve yoldaki şerit çizgisinin düz (kesintisiz) olmasıdır. Bu tür yerler, trafik kazaları açısından potansiyel tehlike barındıran noktalardır.

Doğru cevap b) Öndeki aracı geçmesi seçeneğidir. Çünkü tepe üstü gibi görüşün yetersiz olduğu yerlerde karşı yönden bir aracın gelip gelmediği görülemez. Bu durumda sollama yapmak, karşıdan gelen araçla kafa kafaya çarpışma gibi çok tehlikeli bir kazaya yol açabilir. Zaten yoldaki düz çizgi de bu tehlikeden dolayı sollama yapmanın (şerit değiştirmenin) yasak olduğunu belirtir. Bu nedenle sürücünün bu noktada öndeki aracı geçmeye çalışması kesinlikle yanlış ve yasaktır.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğuna, yani sürücünün neden bu davranışları yapması gerektiğine bakalım:

• a) Hızını azaltması: Bu, yapılması gereken doğru bir davranıştır. Görüş mesafesinin azaldığı tepe üstü, viraj, tünel gibi yerlere yaklaşırken olası bir tehlikeye karşı zamanında durabilmek veya manevra yapabilmek için hız azaltılmalıdır. Bu nedenle bu seçenek, yapılması yanlış bir davranış değildir.
• c) Takip mesafesini artırması: Bu da yapılması gereken doğru bir davranıştır. Öndeki aracın, tepe üstünde aniden beliren bir tehlike (örneğin yolda duran bir araç veya bir hayvan) nedeniyle ani fren yapma olasılığı vardır. Takip mesafesini artırmak, bu gibi durumlarda güvenli bir şekilde durabilmek için gerekli zamanı ve mesafeyi tanır.
• d) Duraklama yapmaktan kaçınması: Bu da yine doğru bir davranıştır. Tepe üstleri gibi görüşün kapalı olduğu yerlerde duraklama veya park etme yapmak çok tehlikelidir. Arkadan gelen ve sizi görmeyen bir sürücü, aracınıza çarpabilir. Bu nedenle bu tür tehlikeli ve görüşün kısıtlı olduğu yerlerde duraklama yapmaktan kaçınmak gerekir.

Özetle, soru bizden yapılması yanlış olan davranışı bulmamızı istiyor. Hızı azaltmak, takip mesafesini artırmak ve duraklama yapmaktan kaçınmak bu durumda yapılması gereken güvenli ve doğru davranışlardır. Ancak öndeki aracı geçmek (sollama yapmak) hem görüş yetersizliği hem de yoldaki düz çizgi kuralı nedeniyle kesinlikle yanlış ve yasaktır.

Bu soruda, resimde görülen ve "kamyonet" sınıfına giren bir aracın, herhangi bir özel hız limiti levhası bulunmayan bir yerleşim yeri (şehir içi) yolunda yasal olarak yapabileceği en yüksek hızın ne olduğu sorulmaktadır. Sorunun kilit noktaları "aksine bir işaret yoksa" ifadesi, aracın cinsi ve yolun "yerleşim yeri içinde" olmasıdır. Bu, genel trafik kurallarının geçerli olduğu bir durumu ifade eder.

Türkiye'deki Karayolları Trafik Yönetmeliği'ne göre, araçların hız limitleri aracın cinsine ve yolun türüne (yerleşim yeri içi, şehirlerarası yol, otoyol vb.) göre belirlenmiştir. Resimdeki araç, kapalı kasalı bir ticari araçtır ve bu tip araçlar "kamyonet" olarak sınıflandırılır. Yönetmeliğe göre, kamyonetlerin yerleşim yerleri içindeki azami hız sınırı, otomobiller, minibüsler ve otobüslerde olduğu gibi saatte 50 kilometredir. Bu nedenle doğru cevap 'b' şıkkıdır.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğuna bakalım:

• a) 30 km/s: Bu hız limiti, yerleşim yerleri içinde genellikle motorlu bisikletler (mopedler), tehlikeli madde taşıyan araçlar ve lastik tekerlekli traktörler gibi daha yavaş ve özel durumdaki araçlar için geçerlidir. Resimdeki kamyonet bu sınıfa girmez.
• c) 70 km/s ve d) 80 km/s: Bu hızlar, yerleşim yerleri içindeki standart azami hız limitinin üzerindedir. Örneğin, bir kamyonetin şehirlerarası çift yönlü karayolundaki azami hızı 80 km/s, bölünmüş yoldaki azami hızı ise 85 km/s'tir. Dolayısıyla 70 ve 80 km/s gibi hızlar, şehir içi için değil, şehirlerarası yollar için belirlenmiş limitlerdir.

Özetle, ehliyet sınavına hazırlanan bir adayın bilmesi gereken temel kurallardan biri, farklı araç türlerinin yerleşim yeri içindeki standart hız limitleridir. Kamyonet sınıfı bir aracın, özel bir levha ile daha yüksek veya daha düşük bir hız belirtilmediği sürece, şehir içinde yapabileceği en yüksek yasal hız 50 km/s'tir. Bu soru, bu temel kural bilgisini ölçmektedir.

Bu soruda, sürücüleri yolda bir hız kesici tümsek veya yükselti olduğu konusunda uyaran trafik işaret levhasını bulmamız istenmektedir. Bu tür işaretler, sürücülerin hızlarını azaltarak araç kontrolünü kaybetmemeleri ve araçlarının zarar görmemesi için önceden bilgi verir. Şimdi seçenekleri tek tek inceleyerek doğru cevabı ve diğerlerinin neden yanlış olduğunu açıklayalım.

a) Doğru Cevap: Bu seçenekteki işaret, "Kasisli Yol" levhasıdır. Levhadaki tek ve belirgin tümsek sembolü, yolda ileride bir hız kasisi, tümsek veya benzeri bir yükselti olduğunu bildirir. Bu işareti gören sürücünün, konforlu ve güvenli bir geçiş yapmak için hızını düşürmesi gerekmektedir. Soru "kasisli yol" işaretini sorduğu için doğru cevap budur.

b) Yanlış Cevap: Bu seçenekteki işaret, kasisin tam tersi bir durumu ifade eder. Bu levha "Tehlikeli Çukur" veya "Tümsekli Olmayan Kasis" olarak da bilinen, yoldaki bir çöküntüyü, çukuru veya hendeği belirtir. Sürücüyü bir yükseltiye değil, bir alçalmaya karşı uyarır. Bu nedenle, kasisli yol işareti değildir ve yanlış bir seçenektir.

c) Yanlış Cevap: Bu levha, "Bozuk Satıhlı Yol" veya "Engebeli Yol" anlamına gelir. Levhadaki art arda gelen tümsekler, yolun genel olarak yüzeyinin bozuk, dalgalı veya engebeli olduğunu gösterir. Tek bir kasisten ziyade, yolun bir bölümünün kötü durumda olduğunu anlatır. Dolayısıyla, tek bir kasisi belirten işaretten farklıdır ve bu soru için yanlış bir cevaptır.

d) Yanlış Cevap: Bu seçenekteki işaret ise "Kaygan Yol" levhasıdır. Arkasında iz bırakarak kayan bir otomobil sembolü, yol yüzeyinin yağmur, buz, yağ sızıntısı gibi nedenlerle kayganlaştığını ve fren mesafesinin uzayabileceğini bildirir. Bu işaret yolun fiziki yapısıyla (tümsek veya çukur) değil, yüzeyin tutunma durumuyla ilgilidir. Bu yüzden aradığımız cevap bu değildir.

• Özetle:
• a) Kasisli Yol (Doğru)
• b) Tehlikeli Çukur (Yanlış)
• c) Bozuk Satıhlı Yol (Yanlış)
• d) Kaygan Yol (Yanlış)

Bu soruda, saatte 80 kilometre hızla ilerleyen 1 numaralı aracın, önündeki araçla arasında bırakması gereken en az güvenli mesafenin kaç metre olduğu sorulmaktadır. Bu mesafe, trafikte "takip mesafesi" olarak adlandırılır ve can güvenliği için hayati öneme sahiptir. Doğru takip mesafesini bilmek ve uygulamak, ani durumlarda kazaları önlemenin en temel yoludur.

Trafik kurallarına göre, araçlar arasındaki takip mesafesi, sürücünün hızının kilometre/saat cinsinden değerinin en az yarısı kadar metre olmalıdır. Bu kural, "hızın yarısı kuralı" olarak da bilinir ve acil bir durumda sürücüye güvenli bir şekilde tepki verme ve durma imkanı tanır. Bu mesafe, kuru ve normal hava koşulları için geçerli olan minimum mesafedir. Yağışlı, sisli veya buzlu gibi yolun kaygan olduğu durumlarda bu mesafenin artırılması gerekir.

Soruda verilen aracın hızı 80 km/saat'tir. Bu kuralı uyguladığımızda, takip mesafesini şu şekilde hesaplarız:

• Takip Mesafesi (metre) = Hız (km/saat) / 2
• Takip Mesafesi = 80 / 2 = 40 metre

Bu hesaplama, aracın önündeki araçla arasında en az 40 metrelik bir boşluk bırakması gerektiğini göstermektedir. Bu sayede, öndeki araç aniden yavaşladığında veya durduğunda, arkadaki sürücünün güvenli bir şekilde durabilmesi için yeterli zamanı ve mesafesi olur.

Doğru Cevap Neden d) 40?

Hesaplama sonucunda bulduğumuz 40 metre, 80 km/saat hızla giden bir aracın önündeki araçla bırakması gereken minimum yasal ve güvenli mesafedir. Bu nedenle d) 40 seçeneği doğrudur. Bu mesafe, sürücünün önündeki aracın aniden fren yapması durumunda, tehlikeyi fark etmesi (reaksiyon süresi) ve frene basarak aracı durdurması (fren mesafesi) için gereken toplam mesafeyi karşılar.

Diğer Seçenekler Neden Yanlış?

1. a) 10, b) 20 ve c) 30 metre: Bu mesafeler, 80 km/saat gibi bir hız için son derece tehlikelidir ve "hızın yarısı" kuralına aykırıdır. Sürücünün sadece tehlikeyi algılayıp frene basana kadar geçen ortalama 1 saniyelik reaksiyon süresinde araç zaten yaklaşık 22 metre yol alır. Buna bir de aracın fren mesafesi eklendiğinde, bu seçeneklerde belirtilen mesafelerde durmak imkansızdır ve arkadan çarpma ile sonuçlanacak bir kaza kaçınılmaz hale gelir.

Bu kurala ek olarak, takip mesafesini pratik olarak ölçmek için "88-89 Kuralı" veya "2 Saniye Kuralı" da kullanılır. Önünüzdeki araç sabit bir nesnenin (örneğin bir trafik levhası) yanından geçtiği an "seksen sekiz, seksen dokuz" diye saymaya başlarsınız. Saymayı bitirdiğinizde siz de aynı nesnenin hizasına geldiyseniz veya henüz gelmediyseniz, aranızdaki mesafe yaklaşık 2 saniye ve güvenlidir. 80 km/saat hızla giden bir araç 2 saniyede yaklaşık 44 metre yol alır, bu da 40 metre kuralını doğrular niteliktedir.

Bu soruda, aralıklı olarak yanıp sönen sarı ışığın hangi trafik işaret levhasıyla aynı anlama geldiği sorulmaktadır. Trafik ışıklarının normal çalışma düzeninde olmadığı (örneğin arıza durumunda veya gece saatlerinde) kavşaklarda, sürücülerin nasıl hareket etmesi gerektiğini belirten bu işaretlerin anlamını bilmek, trafik güvenliği için hayati önem taşır. Bu sorunun amacı, ışıklı işaret cihazları ile trafik işaret levhaları arasındaki anlam ilişkisini ölçmektir.

Aralıklı olarak yanıp sönen sarı ışık, bir uyarı anlamı taşır. Bu ışığı gören sürücü, kavşağa veya tehlikeli noktaya yaklaşırken hızını düşürmelidir. Bu bir "Dur" emri değildir, ancak "Dikkatli Ol, Yavaşla ve Yol Ver" anlamına gelir. Sürücü, kavşağı dikkatlice kontrol etmeli ve geçiş hakkı olan diğer araçlar varsa onlara yol verdikten sonra emniyetli bir şekilde geçişini tamamlamalıdır.

Doğru cevap b) seçeneğidir. Bu seçenekteki üçgen şeklindeki levha, "Yol Ver" işaret levhasıdır. Bu levha da tıpkı aralıklı yanan sarı ışık gibi, sürücünün bulunduğu yolun tali yol olduğunu ve anayoldaki araçlara ilk geçiş hakkını vermesi gerektiğini bildirir. Sürücü yavaşlar, anayolu kontrol eder ve eğer gelen araç yoksa durmadan geçebilir; araç varsa durup yol verir. Dolayısıyla, aralıklı yanan sarı ışık ile "Yol Ver" levhası birebir aynı anlama sahiptir.

• a) seçeneği neden yanlış? Bu levha "Dur" levhasıdır. Sürücünün, diğer yolda araç olsun ya da olmasın, kavşakta mutlaka tam olarak durmasını emreder. Aralıklı yanıp sönen kırmızı ışık, "Dur" levhası ile aynı anlama gelir. Sarı ışık ise sadece yavaşlama ve yol verme uyarısı yaptığı için bu seçenek yanlıştır.
• c) seçeneği neden yanlış? Bu levha "Taşıt Trafiğine Kapalı Yol" anlamına gelir. Bu levhanın bulunduğu yola motorlu taşıtların girmesinin yasak olduğunu belirtir. Konuyla, yani bir kavşaktaki geçiş hakkı düzenlemesiyle hiçbir ilgisi yoktur.
• d) seçeneği neden yanlış? Bu levha "İki Yönlü Trafik" uyarı levhasıdır. Tek yönlü bir yoldan çıkıp, trafiğin her iki yönde de aktığı bir yola girileceğini haber verir. Bu bir tehlike uyarı işaretidir ve geçiş hakkı ile ilgili bir kural belirtmez.

Özetle, ehliyet sınavında ve trafikte unutmamanız gereken en önemli kurallardan biri şudur: Aralıklı yanan sarı ışık = Yol Ver levhası. Her ikisi de "yavaşla, dikkat et ve geçiş hakkını başkasına ver" demektir. Aralıklı yanan kırmızı ışık ise = Dur levhası anlamına gelir ve "mutlaka dur, yolu kontrol et ve sonra geç" demektir.

Bu soruda, görselde verilen trafik işaretinin ne anlama geldiği sorulmaktadır. Bu tür soruları doğru cevaplayabilmek için trafik işaretlerinin genel anlamlarını ve neyi temsil ettiklerini bilmek çok önemlidir. Şimdi bu işareti ve seçenekleri adım adım inceleyelim.

Görseldeki trafik işareti, "Trafik Tanzim İşaretleri" grubuna aittir. Bu gruptaki işaretler, trafiği düzenlemek, belirli yasaklama ve kısıtlamaları bildirmek amacıyla kullanılır. Kırmızı renkli daire şeklindeki levhalar, genellikle bir yasaklama veya kısıtlama belirtir. Levhanın içindeki sembol ise bu yasağın veya kısıtlamanın ne ile ilgili olduğunu gösterir. Bu levhada kırmızı bir daire içinde otobüs figürü bulunmaktadır.

Bu bilgileri birleştirdiğimizde, kırmızı daire "yasak" anlamına gelirken, içindeki otobüs sembolü bu yasağın "otobüsler" için geçerli olduğunu belirtir. Dolayısıyla bu trafik işareti, otobüslerin bu yola veya alana girişinin yasak olduğunu bildirir. Bu nedenle, doğru cevap "Otobüsün giremeyeceğini" belirten seçenektir.

• c) Otobüsün giremeyeceğini: Bu seçenek DOĞRUDUR. Levha, kırmızı çemberiyle bir yasağı, içindeki otobüs piktogramıyla da bu yasağın otobüslere yönelik olduğunu açıkça ifade etmektedir. Bu yola otobüslerin girmesi yasaktır.
• a) Otobüs yolunu: Bu seçenek yanlıştır. Otobüslere ayrılmış yolu veya şeridi belirten levhalar genellikle mavi zeminli ve bilgilendirici nitelikte olur. Yasaklama bildiren kırmızı çemberli levha bu anlama gelmez.
• b) Otobüslerin park yerini: Bu seçenek de yanlıştır. Park yerlerini gösteren levhalar, genellikle mavi zeminli kare şeklinde olup üzerinde "P" harfi bulunur. Eğer bu park yeri sadece otobüslere aitse, "P" harfinin yanında veya altında otobüs sembolü de yer alır.
• d) Otobüslere hız sınırlamasının olduğunu: Bu seçenek yanlıştır. Hız sınırlaması levhaları, kırmızı bir çember içinde sayılarla belirtilir (örneğin 50, 70 gibi). Sadece belirli bir araç türüne özel bir hız limiti varsa, bu genellikle ek bir panel ile belirtilir. Görseldeki levhada herhangi bir sayı bulunmamaktadır.

Bu soruda, eğimsiz ve dar bir yolda karşılaşan iki farklı araç türü arasındaki geçiş önceliği kuralı sorgulanmaktadır. Görselde bir otomobil (1 numara) ve bir minibüs (2 numara) bulunmaktadır. Yolun dar olması sebebiyle iki aracın aynı anda geçmesi mümkün değildir, bu nedenle sürücülerden birinin diğerine yol vermesi gerekmektedir.

Doğru cevap b) 1 numaralı araca yol vermeli seçeneğidir. Karayolları Trafik Yönetmeliği'ne göre, eğimsiz (düz) ve dar yollarda karşılaşan farklı cins araçlar için bir geçiş üstünlüğü sıralaması vardır. Bu sıralamaya göre, manevra kabiliyeti daha düşük olan veya daha büyük olan araç, daha küçük ve daha kolay manevra yapabilen araca yol vermek zorundadır. Bu kural, trafiğin akıcılığını ve güvenliğini sağlamayı amaçlar.

Geçiş üstünlüğü sıralaması şu şekildedir: Aksini gösteren bir işaret yoksa, bu tür yollarda otomobil, minibüs, kamyonet, otobüs, kamyon, arazi taşıtı, lastik tekerlekli traktör ve iş makinesi sırasıyla birbirine yol verir. Sorudaki araçlar otomobil ve minibüstür. Bu sıralamada otomobil, minibüsten önce geldiği için geçiş önceliği otomobile aittir. Bu nedenle, 2 numaralı minibüs sürücüsü, 1 numaralı otomobilin geçmesini beklemelidir.

• a) U dönüşü yapmalı: Bu seçenek yanlıştır. Karşılaşma durumunda U dönüşü yapmak hem gereksiz hem de tehlikeli bir manevradır. Trafik kuralı, sadece bir aracın diğerine yol vermesini gerektirir, tamamen geri dönmesini değil.
• c) İlk geçiş hakkını kendisi kullanmalı: Bu seçenek yanlıştır çünkü trafik kurallarına göre geçiş hakkı 1 numaralı otomobildedir. Minibüs sürücüsü bu hakkı kendisi kullanmaya çalışırsa kural ihlali yapmış olur ve kazaya sebebiyet verebilir.
• d) 1 numaralı aracın sürücüsünü ikaz edip durdurmalı: Bu seçenek de yanlıştır. Hatalı olan veya yol vermesi gereken taraf 2 numaralı minibüstür. Kurallara uygun davranan 1 numaralı aracın sürücüsünü ikaz etmek veya durdurmaya çalışmak, hem gereksiz bir gerginliğe yol açar hem de trafik kurallarına aykırıdır.

Özetle, eğimsiz ve dar yollarda karşılaşma anında, araçların cinsine göre belirlenmiş geçiş sıralaması kuralı uygulanır. Bu kurala göre minibüs, otomobile yol vermekle yükümlüdür. Bu nedenle 2 numaralı araç sürücüsünün yapması gereken doğru hareket, 1 numaralı aracın geçişini beklemektir.

Bu soruda, trafik akışının sadece tek bir yönde ilerlediği "tek yönlü yollarda" hangi davranışın kural ihlali olduğu ve kesinlikle yasaklandığı sorulmaktadır. Tek yönlü yolların temel mantığı, trafiği düzenlemek, akıcılığı artırmak ve özellikle dar yollarda karşı yönlerden gelen araçların karşılaşmasını önlemektir. Bu nedenle, bu yollardaki en temel kural, belirlenmiş akış yönüne uymaktır.

Doğru cevap olan d) Ters yönden yola girilmesi seçeneği, tek yönlü yol kuralının en temel ve en tehlikeli ihlalidir. Bir yolun tek yönlü olarak belirlenmesinin sebebi, tüm araçların aynı istikamete gitmesini sağlamaktır. Bu yola ters istikametten girmek, trafik akışına karşı hareket etmek anlamına gelir. Bu durum, doğrudan karşıdan gelen araçlarla kafa kafaya çarpışma gibi çok ciddi kazalara yol açabilir ve bu nedenle kesinlikle yasaktır. Trafik levhaları, bir yolun girişinde "Girilmez" işaretiyle bu durumu net bir şekilde belirtir.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğuna ve tek yönlü yollarda neden yasak olmadığına bakalım:

• a) Yol eğimliyse çıkışta kullanılan vitesle inilmesi: Bu, yasak olmak bir yana, aslında güvenli sürüş için tavsiye edilen bir tekniktir. Eğimli yollarda iniş yaparken, çıkışta kullanılan düşük vitesin kullanılması "motor freni" yapılmasını sağlar. Bu sayede araç sadece fren balatalarına yüklenerek değil, motorun gücüyle de yavaşlar. Bu durum frenlerin aşırı ısınıp tutmaz hale gelmesini önler ve her türlü yolda (tek yönlü veya çift yönlü) uygulanması gereken bir güvenlik önlemidir.
• b) Park manevrası yaparken geri gidilmesi: Tek yönlü yollarda park etmek yasak değildir ve park manevralarının birçoğu (özellikle paralel park) geri gitmeyi gerektirir. Burada önemli olan, geri gitme eyleminin uzun süreli bir sürüş değil, sadece aracı park etmek için yapılan kısa ve kontrollü bir manevra olmasıdır. Trafik akışını tehlikeye atmadan ve diğer sürücüleri engellemeden yapıldığı sürece park için geri manevra yapmak serbesttir.
• c) Hız azaltmak için frene basılması: Frene basmak, araç kontrolünün en temel unsurudur. Önünüzdeki araç yavaşladığında, bir yaya geçidine yaklaşırken veya herhangi bir tehlike anında hızınızı azaltmak için frene basmanız gerekir. Bu, yolun tek yönlü ya da çift yönlü olmasından bağımsız, sürüşün doğal ve zorunlu bir parçasıdır. Bu eylemin yasak olması düşünülemez.

Bu soruda, Türkiye'de bir trafik kazası olduğunda, olay yerine gelecek ambulansları, hastane süreçlerini ve genel olarak tüm ilk ve acil yardım hizmetlerini hangi kurumun planladığı ve yürüttüğü sorulmaktadır. Kısacası, kazazedelere yapılacak tıbbi müdahalenin sorumlusunun kim olduğu ve bu organizasyonu hangi bakanlığın üstlendiği bilinmesi istenmektedir. Bu, ehliyet sınavında sürücü adaylarının bilmesi gereken temel bir bilgidir.

Doğru cevap A seçeneğindeki Sağlık Bakanlığı'dır. Çünkü Türkiye'de insan sağlığı ile ilgili tüm hizmetlerin planlanması, denetlenmesi ve yürütülmesinden sorumlu olan ana kurum Sağlık Bakanlığı'dır. Trafik kazalarında verilen ilk ve acil yardım hizmetleri de doğrudan bir sağlık hizmeti olduğu için bu görev Sağlık Bakanlığı'na aittir. 112 Acil Çağrı Merkezleri, ambulanslar ve hastaneler bu bakanlığa bağlı olarak çalışır ve kaza anında müdahale eder.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğunu anlamak, konuyu daha iyi kavramanıza yardımcı olacaktır. Her kurumun kendine ait farklı bir görev alanı vardır ve bu alanları bilmek, benzer sorularda doğru cevabı bulmanızı kolaylaştırır. Şimdi diğer bakanlıkların görevlerini ve neden bu soru için yanlış cevap olduklarını inceleyelim:

• Adalet Bakanlığı: Bu bakanlık, kazanın hukuki boyutuyla ilgilenir. Kazaya karışanların kusur durumlarının tespiti, mahkeme süreçleri ve cezai yaptırımlar Adalet Bakanlığı'nın görev alanına girer. Ancak yaralılara tıbbi müdahalede bulunmak veya acil yardım hizmeti planlamak gibi bir görevi yoktur.
• Karayolları Genel Müdürlüğü: Bu kurumun görevi, yolların yapımı, bakımı, onarımı ve trafik işaretlemelerini sağlamaktır. Yani yolun fiziki durumu ile ilgilenir. Kaza sonrası yolun trafiğe açılması veya hasar gören yolun onarımı gibi işleri yapar, fakat kazazedelere acil sağlık hizmeti sunmaz.
• Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı: Bu bakanlığın görevi, ülkenin sanayi ve teknoloji politikalarını belirlemektir. Araçların teknik standartları veya muayeneleri gibi konularla dolaylı olarak ilgili olabilir, ancak kaza anında acil yardım hizmeti sunmakla hiçbir ilgisi yoktur.

Özetle, soruda geçen "ilk ve acil yardım hizmetleri" ifadesi, doğrudan sağlık ve tıp alanını işaret etmektedir. Bu nedenle, bu hizmetlerden sorumlu olan kurum da Sağlık Bakanlığı'dır. Sınavda bu tür bir soruyla karşılaştığınızda, kurumların temel görev alanlarını düşünerek kolayca doğru cevabı bulabilirsiniz.

Bu soruda, bir kavşağa yaklaştığımızda ve dönüş yapmak istediğimizde, aracımızla çizmemiz gereken hayali yayın (kavisin) şeklinin nasıl olması gerektiği sorgulanmaktadır. Bu, hem trafik akışını düzenlemek hem de kazaları önlemek için kritik öneme sahip temel bir kuraldır. Doğru cevap olan a) Sağa dar, sola geniş seçeneğini ve diğer seçeneklerin neden yanlış olduğunu adım adım inceleyelim.

Doğru Cevap: a) Sağa dar, sola geniş

• Sağa Dar Dönüş: Sağa dönüş yaparken amacımız, mümkün olan en kısa ve en güvenli yolu izlemektir. Bunun için, dönüş yapacağımız yola girmeden önce kendi şeridimizin en sağına yaklaşırız. Dönüş sırasında kaldırıma veya yol kenarına yakın, dar bir kavisle döneriz ve girdiğimiz yolun yine en sağ şeridine konumlanırız. Bu manevra, hem arkamızdan gelen trafiği engellememizi hem de karşı şeride veya yan şeride taşarak tehlike yaratmamızı önler.
• Sola Geniş Dönüş: Sola dönüşler, sağa dönüşlerden daha karmaşıktır çünkü karşı yönden gelen trafiğin yolundan geçmemiz gerekir. Güvenli bir sola dönüş için öncelikle kavşağın ortasına kadar ilerlemeli, karşıdan gelen araçlara yol verdikten sonra dönüşe başlamalıyız. Dönüşü geniş bir kavisle yaparak, döneceğimiz yolun doğru şeridine (genellikle gidiş yönüne göre sol şeride) girmeliyiz. Eğer sola dar bir kavisle dönersek, kavşağın köşesini kesmiş olur ve karşı yönden gelen araçların şeridini tehlikeli bir şekilde ihlal etmiş oluruz.

Diğer Seçenekler Neden Yanlış?

1. b) Sağa geniş, sola dar: Bu seçenek, güvenli sürüş kurallarının tam tersidir. Sağa geniş bir kavisle dönmek, aracın yan şeride veya karşı şeride taşmasına neden olarak büyük bir kaza riski oluşturur. Sola dar bir kavisle dönmek ise, karşıdan gelen ve belki de o an sola dönen başka bir araçla kafa kafaya çarpışma riskini doğurur.
2. c) Sağa ve sola geniş: Sola geniş dönüş yapmak doğru bir manevra olsa da, sağa geniş dönüş yapmak yukarıda belirttiğimiz gibi tehlikeli bir şerit ihlalidir. Bir aracın sağa dönerken kendi şeridinden dışarıya doğru savrulması kabul edilemez bir hatadır. Bu nedenle bu seçenek de yanlıştır.
3. d) Sağa ve sola dar: Sağa dar dönüş yapmak doğru bir tekniktir. Ancak sola dar dönüş yapmak, kavşağın ortasına yeterince girmeden, kestirme bir yoldan dönmek anlamına gelir. Bu durum, karşı şeridi ihlal ettiği ve kazalara davetiye çıkardığı için kesinlikle yanlıştır.

Özetle, kavşaklarda güvenliği sağlamak ve trafik akışını düzenlemek için her sürücünün uyması gereken temel kural; sağa dönüşlerde dar bir kavisle kendi şeridinde kalmak ve sola dönüşlerde ise kavşak ortasına ilerleyip geniş bir kavisle karşı trafiğin yolunu kesmeden dönüşü tamamlamaktır.

Bu soruda, sürücüleri yol kenarındaki bir tehlikeye karşı uyaran ve "düşük banket" anlamını taşıyan trafik işaretinin hangisi olduğu sorulmaktadır. Düşük banket, yolun asfalt kaplaması ile yol kenarındaki toprak veya çakıl kısmın (banket) arasında bir seviye farkı olduğu anlamına gelir. Bu durum, özellikle lastiklerin yoldan çıkması halinde aracın kontrolünü zorlaştırabilen bir tehlikedir.

Doğru Cevap: a) seçeneğidir. Bu işaret, resmi olarak "Düşük Banket" tehlike uyarı işaretidir. Levhanın üzerindeki piktogramda, bir aracın bulunduğu yolun sağ kenarının yol seviyesinden daha aşağıda olduğu açıkça resmedilmiştir. Bu işaret, sürücüyü yol kenarının çökük veya beklenenden daha alçak olduğu konusunda uyararak, yoldan çıkmamaları ve dikkatli olmaları gerektiğini bildirir.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğuna bakalım:

• b) seçeneği: Bu işaret "Kaygan Yol" anlamındadır. Yüzeyin yağmur, kar, buz veya başka bir nedenle kayganlaştığını ve fren mesafesinin uzayabileceğini belirtir. Bu işaret, yolun yüzeyinin durumuyla ilgilidir, banketin seviyesiyle değil.
• c) seçeneği: Bu işaret "Gevşek Malzemeli Zemin" anlamındadır. Yolda, araçların lastiklerinden fırlayabilecek ve hem kendi aracınıza hem de diğer araçlara zarar verebilecek çakıl, mucur gibi gevşek malzemelerin bulunduğunu gösterir. Bu durum da banketin düşüklüğü ile ilgili değildir.
• d) seçeneği: Bu işaret "İki Taraftan Daralan Kaplama" anlamındadır. Sürücüye ileride yolun her iki taraftan da daralacağını bildirir ve hızını azaltarak daha dikkatli geçiş yapması gerektiğini hatırlatır. Bu işaret, yolun genişliğiyle ilgilidir, banketin seviyesiyle değil.

Sonuç olarak, soruda istenen "düşük banket" anlamını taşıyan tek işaret, yol kenarındaki seviye farkını görsel olarak net bir şekilde ifade eden a seçeneğindeki işarettir.

Bu soruda, size sunulan bir tablodaki verileri yorumlayarak trafik kazalarının en büyük nedenini bulmanız istenmektedir. Tablo, 2013-2014 yıllarında meydana gelen kazalardaki kusur oranlarını yüzde olarak göstermektedir. Yapılması gereken, tablodaki en yüksek yüzde oranını bulmak ve bu oranın hangi unsura ait olduğunu belirlemektir.

Doğru cevabın neden a) Sürücü olduğunu açıklayalım:

Tabloyu dikkatlice incelediğimizde, farklı unsurların kusur oranları şöyledir:

• Sürücü: %88,88
• Yaya: %8,32
• Yolcu: %0,43
• Araç: %0,44
• Yol: %1,93

Bu oranlar arasında %88,88 ile en yüksek paya sahip olan unsur "Sürücü"dür. Bu, istatistiklere göre Türkiye'de meydana gelen trafik kazalarının neredeyse 10 tanesinden 9'unun doğrudan sürücü hatalarından (dikkatsizlik, kural ihlali, aşırı hız vb.) kaynaklandığını göstermektedir. Bu nedenle, trafik kazalarına en fazla neden olan faktör açıkça sürücüdür.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğunu inceleyelim:

1. Yolcu: Tabloya göre yolcu kusur oranı sadece %0,43'tür. Bu oran, tüm nedenler arasında en düşüklerden biridir. Yolcuların sürücünün dikkatini dağıtması gibi durumlar kazalara yol açabilse de, bu durum istatistiksel olarak çok nadirdir. Bu yüzden bu seçenek yanlıştır.
2. Yaya: Yaya kusur oranı %8,32'dir. Bu, sürücüden sonra en yüksek ikinci kusur oranı olmasına rağmen, sürücü kusur oranının (%88,88) yanında oldukça düşük kalmaktadır. Soruda "en fazla" neden olan faktör sorulduğu için bu seçenek de doğru değildir.
3. Araç: Araç kaynaklı kusurlar (fren patlaması, lastik çıkması gibi teknik arızalar) %0,44'lük bir orana sahiptir. Bu da kazaların çok küçük bir kısmının araçtaki teknik sorunlardan kaynaklandığını gösterir. Dolayısıyla, bu seçenek de yanlıştır.

Özetle, verilen tabloya göre trafik kazalarının ezici bir çoğunluğu insan faktörüne, yani sürücü hatalarına bağlıdır. Bu soru, ehliyet alacak adaylara trafikteki en büyük sorumluluğun kendilerinde olduğunu ve kurallara uymanın hayati önem taşıdığını hatırlatmak için sorulmuş önemli bir sorudur.

Bu soruda, herhangi bir trafik ışığı, levhası veya trafik görevlisi bulunmayan bir kontrolsüz kavşakta araçların geçiş önceliği sıralamasının nasıl olması gerektiği sorulmaktadır. Bu tür kavşaklarda geçiş hakkını belirleyen kurallar, Karayolları Trafik Yönetmeliği'nde açıkça belirtilmiştir. Doğru sıralamayı bulmak için bu kuralları adım adım uygulamamız gerekir. Kontrolsüz kavşaklarda geçiş üstünlüğünü belirlemek için üç temel kural vardır ve bunlar bir öncelik sırasına göre uygulanır:

• Kural 1: Bütün sürücüler, motorsuz araçlara (at arabası, bisiklet vb.) ve iş makinelerine göre geçiş önceliğine sahiptir. Yani motorsuz araçlar, motorlu araçların geçmesini beklemek zorundadır.
• Kural 2: Dönüş yapan sürücüler, doğru gitmekte olan (düz giden) araçlara yol vermek zorundadır.
• Kural 3: Yukarıdaki kurallar eşitliği bozmuyorsa, her sürücü kendi sağındaki araca yol vermek zorundadır. Buna "sağdaki aracın geçiş üstünlüğü" kuralı denir.

Şimdi bu kuralları resimdeki araçlara uygulayalım. Öncelikle at arabası, bir motorsuz taşıt olduğu için diğer tüm motorlu taşıtlara (otomobil, kamyonet, motosiklet) yol vermek zorundadır. Bu nedenle at arabası en son geçecektir ve ilk geçiş hakkına sahip olamaz. Bu durum, d) At arabası seçeneğini eler. Geriye kalan üç motorlu aracı kendi aralarında değerlendirmemiz gerekir. Geriye kalan otomobil, kamyonet ve motosiklete baktığımızda, motosikletin sola dönüş yaptığını, otomobil ve kamyonetin ise düz gittiğini görüyoruz. İkinci kuralımıza göre, dönüş yapan araçlar düz gidenlere yol vermelidir. Bu sebeple motosiklet, düz gitmekte olan otomobil ve kamyonetin geçmesini beklemek zorundadır. Böylece ilk geçiş hakkının motosiklete ait olmadığı anlaşılır ve c) Motosiklet seçeneği de elenmiş olur.

Son olarak elimizde düz gitmekte olan otomobil ve kamyonet kalmıştır. Bu iki aracın geçiş üstünlüğünü belirlemek için üçüncü kuralımızı, yani "sağdaki aracın önceliği" kuralını uygularız. Kamyonetin sürücü koltuğundan baktığımızda, otomobil onun sağında kalmaktadır. Bu durumda kamyonet, sağındaki otomobile yol vermek zorundadır. Dolayısıyla, ilk geçiş hakkı otomobile aittir. Bu nedenle a) Otomobil cevabı doğrudur ve b) Kamyonet seçeneği yanlıştır.

Özetle, araçların geçiş sıralaması şu şekilde olmalıdır:

1. Otomobil (Düz gidiyor ve kamyonetin sağında)
2. Kamyonet (Düz gidiyor ancak otomobilin solunda)
3. Motosiklet (Dönüş yaptığı için düz gidenlere yol verir)
4. At arabası (Motorsuz taşıt olduğu için tüm motorlu taşıtlara yol verir)

Bu soruda, gösterilen tehlike uyarı işaretlerinden hangisinin bir "kontrolsüz kavşağa" yaklaşıldığını bildirdiği sorulmaktadır. Kontrolsüz kavşak, herhangi bir trafik ışığı, trafik polisi veya geçiş üstünlüğünü belirten özel bir işaret (Dur, Yol Ver levhası gibi) bulunmayan, sürücülerin genel geçiş kurallarına uymak zorunda olduğu kavşak türüdür. Bu kavşaklarda temel kural, genellikle sağdan gelen araca yol vermektir.

Doğru Cevap B seçeneğidir. B seçeneğinde görülen ve üçgen içerisinde "X" harfine benzer bir çarpı işareti bulunan levha, Karayolları Trafik Yönetmeliği'nde "Kontrolsüz Kavşak" işareti olarak tanımlanmıştır. Bu levhayı gören bir sürücü, ileride trafik ışığı veya herhangi bir yönlendirici işaretin bulunmadığı bir kavşağa yaklaştığını anlamalıdır. Bu durumda sürücü hızını azaltmalı, dikkatli olmalı ve kavşaktaki diğer araçlara karşı geçiş kurallarına uymaya hazır olmalıdır.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğuna gelince, bu işaretler kontrollü durumları ifade eden "Ana Yol - Tali Yol Kavşağı" levhalarıdır. Bu levhalardaki ortak özellik, kalın bir çizgi ile ana yolun, ince çizgiler ile de tali (ikincil) yolların gösterilmesidir. Bu işaretler, sürücünün ana yolda olduğunu ve tali yoldan gelen araçlara göre geçiş önceliğine sahip olduğunu belirtir. Bu da kavşağın "kontrollü" olduğu anlamına gelir.

Seçenekleri tek tek inceleyelim:

• a) seçeneği: Bu işaret, ana yola sağ taraftan bir tali yolun bağlandığını gösterir. Ana yolda seyreden sürücünün geçiş üstünlüğü vardır.
• c) seçeneği: Bu işaret, ana yola sol taraftan bir tali yolun bağlandığını gösterir. Yine ana yoldaki sürücünün geçiş üstünlüğü bulunur.
• d) seçeneği: Bu işaret ise ana yola hem sağdan hem de soldan tali yolların bağlandığını belirtir. Geçiş üstünlüğü yine ana yoldaki sürücüye aittir.

Sonuç olarak, a, c ve d seçeneklerindeki işaretler geçiş üstünlüğünün kimde olduğunu net bir şekilde belirttiği için kontrollü kavşakları işaret eder. Soru ise kontrolsüz kavşağı sorduğu için, sadece "X" işaretini taşıyan B seçeneği doğru cevaptır. Bu işaret, sürücüye "Dikkat, kavşakta öncelik belirtilmemiş, genel kurallara göre hareket et!" mesajını verir.

Bu soruda, sürücünün resimde gördüğü trafik levhasına göre yapması gereken zorunlu davranış sorulmaktadır. Resimdeki levha, bir tehlike uyarı işaretidir ve sürücüyü ilerideki yol durumu hakkında önceden bilgilendirerek tedbir almasını sağlar. Bu özel işaret, "Kontrolsüz Kavşak" anlamına gelir. Yani, sürücünün yaklaştığı kavşakta trafik ışığı, trafik polisi veya geçiş üstünlüğünü belirten başka bir işaret (DUR, YOL VER gibi) bulunmamaktadır.

a) Hızını azaltması (Doğru Cevap)

Tehlike uyarı işaretlerinin temel amacı, sürücüyü olası bir riske karşı uyarmak ve güvenli bir geçiş için hazırlamaktır. Kontrolsüz kavşak levhasını gören bir sürücü, kavşağa yaklaşırken her an soldan veya sağdan başka bir aracın çıkabileceğini öngörmelidir. Bu potansiyel tehlikeye karşı hazırlıklı olmanın ve olası bir kazayı önlemenin en temel ve zorunlu kuralı, hızı azaltarak kavşağa kontrollü bir şekilde yaklaşmaktır. Hızını azaltan sürücü, hem çevresini daha iyi gözlemleyebilir hem de ani bir durumda durmak için yeterli mesafeye sahip olur.

Diğer Seçenekler Neden Yanlış?

• b) Sabit hızla seyretmesi: Bu seçenek yanlıştır çünkü kontrolsüz bir kavşağa aynı hızla girmek büyük bir risktir. Sürücü, kavşaktaki durumu değerlendiremeden tehlikeli bir duruma girebilir. Tehlike uyarı işaretleri, mevcut hızın potansiyel olarak tehlikeli olduğunu ve yavaşlama gerektiğini belirtir.
• c) Durup, kavşağı kontrol etmesi: Bu davranış "DUR" levhasının olduğu yerlerde zorunludur. Kontrolsüz kavşak levhası, "mutlaka dur" anlamına gelmez. Sadece yavaşlayıp kavşağı kontrol etmeyi, yol boşsa ve geçiş hakkı sizdeyse durmadan geçebileceğinizi ifade eder. Durmak sadece kavşakta başka bir araç varsa ve geçiş hakkı onda ise gerekir.
• d) Tali yoldan gelen araçlara yol vermesi: Bu levha, yaklaşılan kavşaktaki yolların eşit öneme sahip olduğunu belirtir. Yani bir anayol-tali yol ayrımı yoktur. Bu tür kavşaklarda genel kural, "sağdan gelen araca yol verme" kuralıdır. Seçenekte "tali yoldan gelen" ifadesi kullanıldığı için yanlıştır, çünkü bu levhanın olduğu yerde tali yol kavramı bulunmaz.

Özetle, resimdeki "Kontrolsüz Kavşak" uyarı levhasını gören bir sürücünün yapması gereken ilk ve en önemli zorunluluk, olası tehlikelere karşı hazırlıklı olmak için hızını azaltmaktır. Bu, güvenli bir sürüşün temel prensibidir.

Bu soruda, bir trafik polisinin sürücülere "yavaşlamaları" gerektiğini bildirmek için kullandığı özel el-kol hareketinin hangisi olduğunu tespit etmemiz istenmektedir. Trafik görevlisinin her hareketinin belirli bir anlamı vardır ve sürücülerin bu işaretleri doğru yorumlaması, trafiğin güvenli ve düzenli akışı için hayati önem taşır. Şimdi seçenekleri tek tek inceleyerek doğru cevabı bulalım.

a) Doğru Cevap: Bu seçenekteki görselde trafik görevlisi, kollarından birini dirsekten bükmeden yana doğru uzatmış ve elini aşağı yukarı sallamaktadır. Bu hareket, uluslararası geçerliliği olan "Trafiği Yavaşlatma" işaretidir. Görevli bu işareti yaptığında, o yönden gelen sürücülerin hızlarını azaltarak kontrollü bir şekilde ilerlemeleri gerektiğini anlamaları gerekir. Bu, bir tehlikeye yaklaşılıyor olabileceği veya trafiğin ileride durma noktasına gelebileceği anlamına gelebilir.

b) Yanlış Cevap: Bu görselde trafik görevlisi her iki kolunu da yanlara doğru tamamen açmış durumdadır. Bu işaret, görevlinin kollarının gösterdiği istikametlerdeki (yani sağındaki ve solundaki) trafiğin "geçebileceğini" belirtir. Aynı anda, görevlinin ön ve arka tarafında kalan trafiğin ise "durması" gerektiğini ifade eder. Dolayısıyla bu bir "Geç" ve "Dur" işaretidir, "Yavaşla" işareti değildir.

c) Yanlış Cevap: Bu seçenekte görevli, kollarından birini dik bir şekilde yukarı kaldırmıştır. Bu hareket, tüm yönlerdeki trafik için genel bir "Dur" emridir. Bu işaret, genellikle trafik akış yönünün değiştirileceğini bildirmek için kullanılır ve trafik ışıklarındaki sarı ışık ile aynı anlama gelir. Sürücülerin yola çıkmaya hazırlanması veya emniyetli bir şekilde durmaya hazırlanması gerektiğini belirtir. Bu nedenle "Yavaşla" anlamına gelmez.

d) Yanlış Cevap: Bu görselde ise trafik görevlisi, koluyla belirli bir yönü işaret ederek "Geç" veya "Hızlan" talimatı vermektedir. Genellikle trafiğin sıkıştığı anlarda akışı hızlandırmak veya duran bir araca hareket etmesini söylemek için kullanılır. Bu hareket, yavaşlamanın tam tersi bir anlama sahiptir ve sürücüleri ilerlemeye teşvik eder. Bu sebeple bu seçenek de yanlıştır.

Özetle, trafik görevlisinin hareketlerinin anlamları şöyledir:

• a şıkkı: Kolu aşağı yukarı sallamak → Yavaşla
• b şıkkı: Kollar iki yanda açık → Kollar yönündeki trafik geçsin, ön ve arka dursun
• c şıkkı: Tek kol havada → Bütün yönler için dur (hazırlan)
• d şıkkı: Kolla bir yönü işaret etmek → Geç / Hızlan

Bu soruda, yerleşim yeri içerisinde trafiğin akışı ve güvenliği için kritik öneme sahip olan kavşaklara ve bağlantı yollarına ne kadar mesafede duraklama yapmanın yasak olduğu sorulmaktadır. Bu kural, hem diğer sürücülerin görüş açısını kapatmamak hem de dönüş yapacak araçlara yeterli manevra alanı bırakmak için konulmuştur. Sorunun doğru cevabı, Karayolları Trafik Yönetmeliği'nde açıkça belirtilen mesafedir.

Doğru Cevap: a) 5 metre

Doğru cevabın 5 metre olmasının sebebi, trafik kanununda bu mesafenin standart olarak belirlenmiş olmasıdır. Kavşaklar, trafiğin kesiştiği, sürücülerin ve yayaların en dikkatli olması gereken noktalardır. Bir aracın kavşağa 5 metreden daha yakın bir mesafede duraklaması, şu tehlikelere yol açar:

• Görüşün Engellenmesi: Kavşağa yaklaşan diğer sürücülerin, kesişen yoldan gelen araçları veya karşıya geçen yayaları görmesini engeller. Bu durum, "kör nokta" oluşturarak kazalara davetiye çıkarır.
• Manevra Kabiliyetinin Azalması: Özellikle otobüs, kamyon gibi büyük araçların kavşaktan dönerken geniş bir alana ihtiyacı vardır. Köşeye çok yakın park etmiş bir araç, bu araçların dönüşünü imkansız hale getirebilir veya zorlaştırarak trafiği tehlikeye sokabilir.
• Trafik Akışının Bozulması: Kavşak giriş ve çıkışlarını daraltarak trafiğin sıkışmasına neden olur.

Bu nedenlerle, hem sürücülerin hem de yayaların güvenliğini sağlamak amacıyla yerleşim yeri içinde kavşaklara, bağlantı yollarına ve yaya geçitlerine 5 metre mesafe içinde duraklamak kesinlikle yasaktır.

Diğer Seçenekler Neden Yanlış?

Diğer seçenekler olan 20, 30 ve 50 metre, bu özel durum için yanlış mesafelerdir ve sınavda kafa karıştırmak amacıyla verilmiştir. Trafik kurallarında farklı durumlar için farklı mesafe kuralları bulunur. Örneğin, demiryolu geçitlerine veya tepe üstü gibi görüşün yetersiz olduğu yerlere yaklaşırken farklı kurallar geçerli olabilir. Ancak soru özel olarak "yerleşim yeri içindeki kavşaklar" için sorulduğundan, bu mesafeler doğru değildir.

Unutulmamalıdır ki, bu 5 metrelik kural sadece duraklamak için değil, aynı zamanda park etmek için de geçerlidir. Duraklama, yolcu indirip bindirmek veya kısa süreli yük alıp boşaltmak gibi 5 dakikayı geçmeyen beklemelerdir. Park etme ise aracın 5 dakikadan daha uzun süre bırakılmasıdır. Her iki durumda da kavşağa 5 metreden daha yakın durulamaz.

Bu soruda, ticari amaçla yük veya yolcu taşıyan bir şoförün, hiç mola vermeden aralıksız (devamlı) olarak direksiyon başında geçirebileceği en uzun sürenin ne olduğu sorulmaktadır. Bu kural, özellikle uzun yol şoförlerinin yorgunluğa bağlı kaza yapmalarını önlemek için konulmuştur. Sorunun kilit noktası "devamlı olarak" ifadesidir, yani toplam sürüş süresi ile karıştırılmamalıdır.

Doğru Cevap: b) 4,5

Doğru cevabın 4,5 saat olmasının sebebi, Türkiye'deki Karayolları Trafik Yönetmeliği'nin ilgili maddelerine dayanmasıdır. Yönetmeliğe göre, ticari araç şoförleri aralıksız olarak en fazla 4,5 saat araç kullanabilirler. Bu sürenin sonunda, şoförlerin en az 45 dakika mola vermesi zorunludur. Bu mola, şoförün dinlenmesini, dikkatini toplamasını ve yola daha güvenli bir şekilde devam etmesini sağlar.

Şoförler, bu 45 dakikalık molayı isterlerse 4,5 saatlik sürüş periyodu içinde en az 15'er dakikalık parçalar halinde de kullanabilirler. Örneğin, 2 saat araç kullandıktan sonra 15 dakika, ardından 2,5 saat daha kullandıktan sonra 30 dakika mola verebilirler. Ancak ne olursa olsun, 4,5 saatlik direksiyon başında geçen sürenin sonunda toplamda 45 dakikalık dinlenme süresi tamamlanmış olmalıdır.

Diğer Seçenekler Neden Yanlış?

• a) 5,5 saat: Bu süre, yasal sınır olan 4,5 saati aşmaktadır. Bir şoförün 5,5 saat boyunca aralıksız araç kullanması hem yasalara aykırıdır hem de aşırı yorgunluğa yol açacağı için çok tehlikelidir. Bu nedenle bu seçenek yanlıştır.
• c) 3,5 saat ve d) 2,5 saat: Bir şoför elbette 2,5 veya 3,5 saat araç kullandıktan sonra mola verebilir. Bunda yasal bir sakınca yoktur ve hatta tavsiye edilebilir. Ancak soru, bir şoförün mola vermeden kullanabileceği "en fazla" süreyi sormaktadır. Yasal olarak izin verilen en üst sınır 4,5 saat olduğu için bu seçenekler doğru cevap olamaz.

Özetle, ehliyet sınavı için unutmamanız gereken iki önemli kural vardır:

1. Devamlı Araç Kullanma Süresi: En fazla 4,5 saat.
2. Toplam Araç Kullanma Süresi: 24 saatlik bir gün içinde toplamda en fazla 9 saat.

Bu kurallar, hem sürücünün hem de trafikteki diğer insanların can güvenliğini korumak amacıyla oluşturulmuştur.

Bu soruda, bir aracı park ederken uygulanması gereken güvenlik önlemleri sorgulanmakta ve bu önlemler arasında olmayan, yani yanlış olan davranışın bulunması istenmektedir. Soru, park etme işleminin sadece aracı bir yere bırakmak olmadığını, aynı zamanda hem aracın hem de çevrenin güvenliğini sağlamak için bir dizi kuralı içerdiğini vurgulamaktadır. Şimdi seçenekleri tek tek inceleyerek doğru cevaba ulaşalım.

d) Aracın terk edilmesi hâlinde camlarının açık bırakılması

Bu seçenek, sorunun doğru cevabıdır. Çünkü bir aracı park edip terk ederken camları açık bırakmak, bir güvenlik tedbiri değil, tam tersine bir güvenlik zafiyetidir. Açık bırakılan camlar, aracın içindeki değerli eşyaların veya aracın kendisinin çalınmasına davetiye çıkarır. Ayrıca yağmur, toz gibi dış etkenlerin aracın içine girmesine neden olarak araca zarar verebilir. Bu nedenle, park etme işleminden sonra alınacak tedbirler arasında aracın tüm kapılarının kilitlenmesi ve camlarının tamamen kapatılması yer alır.

Diğer Seçenekler Neden Yanlış?

Diğer seçeneklerin neden doğru birer park tedbiri olduğunu ve bu yüzden sorunun cevabı olamayacağını açıklayalım:

• a) El freni ile tespit edilmesi: Bu, park etmenin en temel ve zorunlu adımıdır. El freni (park freni), aracın mekanik olarak sabitlenmesini sağlar ve özellikle eğimli yollarda aracın kaymasını engeller. Motor durdurulduktan sonra vites uygun konuma getirilip el freni çekilerek araç güvenli bir şekilde sabitlenir. Bu, kesinlikle alınması gereken bir tedbirdir.
• b) Eğimli yollarda ön tekerleğin sağa çevrilmesi: Bu, özellikle yokuş aşağı park ederken hayati bir güvenlik önlemidir. Ön tekerlekler sağa, yani kaldırıma doğru çevrildiğinde, olası bir fren boşalması durumunda araç yola doğru değil, kaldırıma doğru hareket eder. Kaldırım bir takoz görevi görerek aracı durdurur ve olası bir kazayı engeller. Bu da önemli bir park tedbiridir.
• c) Eğimli yollarda otobüslerin her iki arka tekerleklerine takoz konulması: Otobüs, kamyon gibi ağır vasıtalar, ağırlıkları nedeniyle eğimli yollarda daha büyük bir risk taşır. Bu araçlarda sadece el frenine güvenmek yeterli olmayabilir. Bu nedenle, aracın kaymasını fiziksel olarak engellemek için arka tekerleklerin önüne veya arkasına (eğimin yönüne göre) takoz konulması zorunlu ve doğru bir güvenlik tedbiridir.

Sonuç olarak, a, b ve c seçenekleri araç park edilirken alınması gereken doğru ve gerekli güvenlik önlemlerini ifade etmektedir. d seçeneği ise tam tersi, yapılmaması gereken ve güvenlik açığı oluşturan bir davranıştır. Bu yüzden sorunun doğru cevabı "d" şıkkıdır.

Bu soruda, trafikte kullanılan levhalardan hangisinin "azami hız sınırlaması" yani bir yolda yasal olarak yapılabilecek en yüksek hızı gösterdiği sorulmaktadır. Sürücülerin bu levhaları doğru bir şekilde tanıyıp anlamlarına göre hareket etmesi, trafik güvenliği için hayati önem taşır. Şimdi seçenekleri tek tek inceleyerek doğru cevabı ve diğer seçeneklerin neden yanlış olduğunu açıklayalım.

a) Doğru Cevap: Bu seçenekteki levha, etrafı kırmızı bir çemberle çevrili ve içinde "50" yazan bir trafik işaretidir. Trafik işaret dilinde, kırmızı çember yasaklama veya kısıtlama anlamına gelir. Bu nedenle bu levha, görüldüğü yolda motorlu taşıtların yapabileceği en yüksek hızın, yani azami hızın saatte 50 kilometre olduğunu belirtir. Sürücüler bu levhayı gördüklerinde hızlarını 50 km/s veya altına düşürmek zorundadırlar. Bu yüzden sorunun doğru cevabı budur.

b) Yanlış Cevap: Bu levha, "a" seçeneğindeki levhanın aynısı olup üzerinde baştan başa siyah bir çizgi bulunmaktadır. Trafikte bir yasaklama veya kısıtlama bildiren levhanın üzerindeki bu çizgi, o yasağın veya kısıtlamanın sona erdiğini ifade eder. Dolayısıyla bu levha, "Hız Sınırlaması Sonu" levhasıdır. Bu işareti gören sürücü, daha önce geçerli olan 50 km/s hız sınırının artık bittiğini ve yolun kendi türü için belirlenmiş yasal hız limitine (örneğin, şehirlerarası yolda 90 km/s) dönebileceğini anlar. Bu nedenle bir sınırlama değil, sınırlamanın bitişini belirttiği için yanlıştır.

c) Yanlış Cevap: Bu seçenekteki levha, mavi zeminli daire şeklinde ve içinde "50" yazan bir işarettir. Mavi renkli daire şeklindeki levhalar, sürücülere bir mecburiyet bildirir. Bu levha, "Mecburi Asgari Hız" levhasıdır ve sürücülerin bu yolda, trafik güvenliğini tehlikeye düşürmemek şartıyla, saatte en az 50 kilometre hızla gitmeleri gerektiğini belirtir. Yani azami (en yüksek) hızın tam tersi olarak asgari (en düşük) hızı ifade ettiği için yanlış bir seçenektir.

d) Yanlış Cevap: Bu seçenekteki levha, kare şeklinde ve üzerinde iki araç ile "50 km" (genellikle metre olarak "50 m" yazar) ifadesi bulunan bir bilgi işaretidir. Kare veya dikdörtgen şeklindeki levhalar genellikle sürücülere bilgi verir. Bu levha, öndeki araçla aradaki takip mesafesinin en az 50 metre olması gerektiğini hatırlatan bir levhadır. Hız ile değil, araçlar arasındaki güvenli mesafe ile ilgili olduğu için bu seçenek de yanlıştır.

Bu soruda, motorlu bisiklet, motosiklet ve elektrikli bisiklet gibi iki tekerlekli araçları kullanan sürücülerin, sürüş esnasında can güvenlikleri için yasal olarak takmakla yükümlü oldukları temel koruyucu ekipmanlar sorulmaktadır. Amaç, sürücünün en savunmasız olduğu durumlarda hayati organlarını koruyacak donanımların bilinip bilinmediğini ölçmektir.

Doğru Cevap: a) Koruma başlığı ve koruma gözlüğü

Bu seçeneğin doğru olmasının sebebi, Karayolları Trafik Yönetmeliği'nin ilgili maddelerinde açıkça belirtilmiş olmasıdır. Sürücünün bir kaza anında en ciddi ve ölümcül darbeyi alabileceği bölge başıdır. Bu nedenle, koruma başlığı (kask) kullanmak, beyin travması ve kafa yaralanmaları riskini en aza indirmek için hayati önem taşır ve kanunen zorunludur. Benzer şekilde, koruma gözlüğü de sürüş sırasında sürücünün gözlerini rüzgâr, toz, böcek veya yoldan sıçrayabilecek küçük taş parçacıkları gibi dış etkenlerden korur. Bu etkenler sürücünün anlık olarak görme yetisini kaybetmesine veya dikkatinin dağılmasına neden olarak ciddi kazalara yol açabilir. Eğer kullanılan kaskın kendi vizörü (ön camı) varsa, bu vizör koruma gözlüğü yerine geçer.

Diğer Seçeneklerin İncelenmesi:

• b) Rüzgârlık ve boyun korsesi: Rüzgârlık, motosiklete takılan ve sürücüyü rüzgârdan koruyan bir aksesuardır, ancak sürücünün giymesi gereken zorunlu bir ekipman değildir. Boyun korsesi ise genellikle profesyonel yarışçılar tarafından veya belirli sağlık sorunları için kullanılan özel bir korumadır, standart trafikte zorunlu tutulmaz. Bu nedenle bu seçenek yanlıştır.
• c) Eldiven ve emniyet kemeri: Eldiven kullanmak, olası bir düşme anında elleri korumak için şiddetle tavsiye edilir ancak yasal bir zorunluluk değildir. Emniyet kemeri ise otomobil gibi kapalı kasa araçlarda kullanılan bir güvenlik önlemidir. Motosikletlerde emniyet kemeri bulunmaz ve kullanılması tehlikelidir, çünkü bir kaza anında sürücünün araçtan ayrılması gerekir. Bu sebeple bu seçenek de yanlıştır.
• d) Çocuk bağlama sistemi: Bu sistem, otomobillerde çocuk yolcuların güvenliğini sağlamak için kullanılır. Motosiklet sürücüsü için geçerli bir ekipman değildir ve konuyla tamamen ilgisizdir. Bu nedenle bu seçenek de açıkça yanlıştır.

Sonuç olarak, trafik kanunları iki tekerlekli motorlu araç sürücüleri için en temel ve kritik korumayı, yani baş ve göz korumasını zorunlu kılmıştır. Bu nedenle doğru cevap "Koruma başlığı ve koruma gözlüğü" olmalıdır.

Bu soruda, trafik işaretlerinden hangisinin araçlar için bir yükseklik gabarisi, yani azami yükseklik sınırı getirdiğini bulmamız isteniyor. Gabari, bir aracın karayolunda güvenli bir şekilde seyredebilmesi için izin verilen maksimum genişlik, yükseklik ve uzunluk ölçüleridir. Bu soru özel olarak yükseklik kısıtlamasını sormaktadır.

Doğru cevap C seçeneğidir. Bu trafik levhası, üzerinde dikey oklar ve "3,50 m" yazısı ile gösterilmiştir. Levhadaki yukarı ve aşağı yönlü oklar, doğrudan yüksekliği temsil eder. Bu işaret, sürücülere ilerideki yol kesiminde (örneğin bir köprü altı, tünel veya üst geçit) yüksekliği 3,50 metreden fazla olan araçların geçişinin yasak olduğunu bildirir.

Bu nedenle, bir sürücü bu levhayı gördüğünde, kullandığı aracın (yüküyle birlikte) yüksekliğinin belirtilen değerden az olduğundan emin olmalıdır. Aksi takdirde, aracı sıkışabilir, hasar görebilir ve trafiği tehlikeye atabilir. Soru, yükseklik anlamında gabari sınırlamasını sorduğu için bu levha tam olarak doğru cevaptır.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğuna bakalım:

• A Seçeneği: Bu levhada "7 t" yazar. Buradaki "t" harfi "ton" anlamına gelir ve bir ağırlık sınırlamasını ifade eder. Bu işaret, 'Dingil başına 7 tondan fazla yük düşen taşıt giremez' anlamındadır. Dolayısıyla yükseklikle değil, ağırlıkla ilgilidir.
• B Seçeneği: Bu levhada "10 m" yazısı ve aracın uzunluğunu gösteren yatay oklar bulunmaktadır. Bu işaret, 'Uzunluğu 10 metreden fazla olan taşıt giremez' anlamına gelir. Bu bir uzunluk gabarisi sınırlamasıdır, yükseklik değil.
• D Seçeneği: Bu levhada "2,30 m" yazısı ve aracın iki yanını gösteren yatay oklar yer alır. Bu oklar aracın genişliğini temsil eder. İşaretin anlamı, 'Genişliği 2,30 metreden fazla olan taşıt giremez' şeklindedir. Bu bir genişlik gabarisi sınırlamasıdır, yükseklik değil.

Özetle, gabari levhalarını doğru yorumlamak için üzerlerindeki oklara dikkat etmek çok önemlidir. Dikey oklar yüksekliği, yanlardaki yatay oklar genişliği ve aracın önünü ve arkasını gösteren yatay oklar ise uzunluğu ifade eder. Bu ayrımı bilmek, özellikle büyük araç sürücüleri için güvenli bir sürüşün temel kurallarından biridir.

Bu soruda, bir karayolu üzerinde beyaz çizgilerle boyanmış ve soru işareti ile gösterilen alanın trafik terminolojisindeki adının ne olduğu sorulmaktadır. Görselde, bir yayanın yolun karşısına geçmek için kullandığı, belirgin beyaz çizgilerden oluşan bir bölüm gösterilmektedir. Bu alanı ve diğer trafik terimlerini doğru bir şekilde bilmek, hem ehliyet sınavı hem de güvenli sürüş için temel bir gerekliliktir.

Doğru Cevap: c) Yaya geçidi

Doğru cevap yaya geçidi'dir. Karayolları Trafik Kanunu'na göre yaya geçidi, taşıt yolu üzerinde, yayaların güvenli bir şekilde karşıya geçmelerini sağlamak için trafik işaretleri ile belirlenmiş alandır. Resimde gördüğümüz kalın ve beyaz çizgiler, dünya genelinde yaya geçidini belirtmek için kullanılan standart bir işarettir. Sürücüler bu alana yaklaşırken yavaşlamak ve geçitte bulunan veya geçmek üzere olan yayalara ilk geçiş hakkını vermek zorundadır.

Diğer Seçeneklerin Açıklaması:

• a) Banket: Banket, karayolunun taşıt yolu kenarı ile şev başı veya hendek iç üst kenarı arasında kalan ve olağan olarak yayaların ve hayvanların kullanacağı, zorunlu hâllerde de araçların faydalanabileceği kısımdır. Genellikle asfalt kaplamanın bittiği yerdeki toprak veya çakıl kısımdır. Resimdeki alan yolun üzerinde ve çizgilerle belirlenmiş olduğu için banket değildir.
• b) Yaya yolu: Yaya yolu (veya kaldırım), karayolunun taşıt yolu kenarında, sadece yayaların kullanımı için ayrılmış olan kısımdır. Genellikle yoldan daha yüksek bir seviyede bulunur ve araç trafiğinden ayrılmıştır. Resimdeki alan ise yolun karşısına geçmek için taşıt yolunun üzerinde yer alır, yolun kenarında değil. Bu nedenle yaya yolu da yanlış bir cevaptır.
• d) Bisiklet yolu: Bisiklet yolu, adından da anlaşılacağı gibi sadece bisikletlilerin kullanımı için ayrılmış özel bir yoldur. Genellikle üzerinde bir bisiklet piktogramı (sembolü) bulunur ve bazen farklı bir renkle (örneğin mavi veya kırmızı) kaplanmış olabilir. Görseldeki işaretler ve alan, bisiklet kullanımı için değil, yayalar için olduğundan bu seçenek de yanlıştır.

Bu soruda, içten yanmalı motor adı verilen motor tipinde kullanılan yakıtların hangileri olduğu sorgulanmaktadır. Öncelikle içten yanmalı motorun ne olduğunu anlamak önemlidir. İçten yanmalı motor, yakıtı motorun kendi içindeki kapalı bir alanda (silindirlerde) yakarak ortaya çıkan ısı ve basınç enerjisini mekanik güce, yani harekete dönüştüren motor türüdür. Günümüzdeki otomobillerin, kamyonların ve otobüslerin büyük çoğunluğu bu motor tipini kullanır.

Şimdi soruda verilen yakıt türlerini tek tek inceleyelim ve içten yanmalı motorlarla olan ilişkilerine bakalım:

• I- LPG (Sıvılaştırılmış Petrol Gazı): LPG, benzinli motorlara sonradan takılan bir sistemle kullanılabilen alternatif bir yakıttır. Tıpkı benzin gibi, motorun silindirleri içine püskürtülür, hava ile karışır ve bir buji (ateşleme bujisi) tarafından ateşlenerek yanar. Yanma işlemi motorun içinde gerçekleştiği için LPG, içten yanmalı motorlarda kullanılan bir yakıttır.
• II- Benzin: Benzin, binek otomobillerde en yaygın olarak kullanılan yakıttır. Benzinli motorlarda yakıt, hava ile karıştırılarak silindirlerin içine alınır ve bir buji kıvılcımı ile ateşlenir. Bu patlama pistonları hareket ettirir ve güç üretilir. Bu süreç tamamen motorun içinde gerçekleşir, bu yüzden benzin içten yanmalı motor yakıtlarının en bilinen örneğidir.
• III- Motorin (Dizel): Motorin, dizel motorlarda kullanılan yakıttır. Dizel motorlar da birer içten yanmalı motordur ancak çalışma prensibi benzinli motorlardan biraz farklıdır. Dizel motorlarda silindire önce sadece hava alınır ve çok yüksek basınca kadar sıkıştırılır. Sıkışarak aşırı ısınan havanın üzerine motorin püskürtüldüğünde yakıt kendiliğinden alev alır ve yanar. Ateşleme için bujiye ihtiyaç duyulmaz ama yanma olayı yine motorun içinde gerçekleşir.

Doğru Cevabın Değerlendirilmesi: Neden "d) I, II ve III" Doğru?

Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşıldığı gibi, her üç yakıt türü de (LPG, Benzin ve Motorin) enerjiyi motorun içindeki silindirlerde yanma yoluyla üretir. Çalışma prensipleri (bujili ateşleme veya sıkıştırmayla ateşleme) farklı olsa da hepsi "içten yanmalı motor" tanımına uymaktadır. Bu nedenle, soruda verilen üç yakıt da içten yanmalı motorlarda kullanılır ve doğru cevap hepsini içeren D seçeneğidir.

Diğer Seçenekler Neden Yanlış?

1. a) Yalnız I: Bu seçenek yanlıştır çünkü en yaygın kullanılan yakıtlar olan benzin ve motorini göz ardı etmektedir.
2. b) I ve II: Bu seçenek de eksiktir. LPG ve benzinin yanı sıra, ticari araçlarda ve bazı binek otomobillerde yaygın olarak kullanılan motorini (dizel) içermediği için yanlıştır.
3. c) II ve III: Bu seçenek, en yaygın iki yakıt olan benzin ve motorini içerdiği için çeldirici olabilir. Ancak, özellikle Türkiye'de çok yaygın bir alternatif yakıt olan ve benzinli araçlarda kullanılan LPG'yi dışarıda bıraktığı için bu seçenek de eksik ve yanlıştır.

Bu soruda, modern araçlarda bulunan önemli bir güvenlik donanımı olan ABS fren sisteminin temel avantajının ne olduğu sorulmaktadır. ABS, "Anti-lock Braking System" yani "Kilitlenme Karşıtı Fren Sistemi" anlamına gelir. Bu sistemin temel amacı, sürücünün ani ve sert frenlemelerde aracın kontrolünü kaybetmesini önlemektir.

Doğru Cevap: d) Frenleme anında direksiyon hakimiyetini artırır.

Doğru cevabın 'd' şıkkı olmasının sebebi, ABS sisteminin çalışma prensibinde yatmaktadır. Ani bir frenleme durumunda, ABS olmayan bir araçta tekerlekler kilitlenir ve araç kızaklamaya başlar. Kilitlenmiş tekerlekler, yolla olan bağlantısını kaybeder ve bu durumda sürücü direksiyonu ne kadar çevirirse çevirsin araca yön veremez. ABS ise tekerleklerin kilitlenmesini, fren basıncını saniyede onlarca kez azaltıp artırarak (pompalayarak) önler. Bu sayede tekerlekler dönmeye devam eder ve sürücü fren yaparken aynı anda direksiyonu kullanarak engellerden kaçabilir. Yani ABS, en kritik anda direksiyon hakimiyetini korumanızı sağlar.

• a) Kalkışta patinajı önler. Bu seçenek yanlıştır. Kalkış sırasında veya hızlanırken tekerleklerin boşa dönmesini (patinaj yapmasını) önleyen sistem TCS (Traction Control System) veya ASR (Anti-Patinaj Sistemi) olarak adlandırılır. ABS frenleme ile ilgiliyken, TCS/ASR hızlanma ile ilgilidir.
• b) Debriyajın kolay ayrılmasını sağlar. Bu seçenek yanlıştır. Debriyaj, motor gücünü şanzımana (vites kutusuna) aktaran veya bu aktarımı kesen bir parçadır. Fren sistemi ile doğrudan bir ilgisi yoktur. Bu nedenle ABS'nin debriyaj üzerinde bir etkisi bulunmaz.
• c) Frenleme sırasında tekerlekleri kilitler. Bu seçenek yanlıştır. Hatta bu ifade, ABS'nin yaptığı işin tam tersidir. Sistemin adında bulunan "Anti-lock" (Kilitlenme Karşıtı) ifadesi, görevinin tam olarak tekerleklerin kilitlenmesini önlemek olduğunu belirtir. Tekerleklerin kilitlenmesi, tehlikeli ve istenmeyen bir durumdur.

Özetle, ABS fren sisteminin en büyük ve hayati avantajı, ani frenleme esnasında tekerleklerin kilitlenmesini engelleyerek sürücünün araca yön verebilmesini sağlamasıdır. Bu durum, olası bir kaza anında sürücünün bir engelden kaçmasına olanak tanıyarak güvenliği önemli ölçüde artırır.

Bu soruda, bir aracın gösterge panelinde bulunan çeşitli ikaz ışıklarından hangisinin, sürücü veya yolcunun emniyet kemerini takmadığı durumunda yandığını tespit etmeniz istenmektedir. Araç gösterge panelindeki sembollerin anlamlarını bilmek, hem sürüş güvenliği hem de aracın teknik durumu hakkında bilgi sahibi olmak için kritik öneme sahiptir.

Doğru cevap c) seçeneğidir. Bu sembol, oturan bir insan figürü ve onun üzerinden geçen çapraz bir çizgiden oluşur. Bu görsel, evrensel olarak emniyet kemerini temsil eder. Araç çalıştırıldığında sürücü veya ön yolcu emniyet kemerini takmamışsa, bu ışık yanarak ve genellikle sesli bir uyarı ile birlikte sürücüyü ikaz eder. Amacı, yola çıkmadan önce hayati bir güvenlik önlemi olan emniyet kemerinin takılmasını hatırlatmaktır.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğuna bakalım:

• a) seçeneği: Bu sembol, akü (batarya) ikaz ışığıdır. Aracın şarj sisteminde (alternatör veya akü bağlantıları gibi) bir sorun olduğunu ve akünün düzgün bir şekilde şarj edilmediğini gösterir. Bu ışık yanarken araç kullanılmaya devam edilirse, bir süre sonra araç elektrik gücünü kaybederek durabilir. Emniyet kemeri ile bir ilgisi yoktur.
• b) seçeneği: Bu ikaz ışığı, fren balatalarının aşındığını ve değiştirilmesi gerektiğini bildirir. Fren sistemi güvenliğiniz için en önemli sistemlerden biridir ve bu uyarıyı gördüğünüzde en kısa sürede servise gitmeniz gerekir. Bu sembolün de emniyet kemeri uyarısıyla bir bağlantısı bulunmamaktadır.
• d) seçeneği: Bu sembol, hava yastığı (SRS - Supplemental Restraint System) ikaz ışığıdır. Sistemin kendisinde bir arıza olduğunu ve olası bir kaza anında hava yastıklarının açılmayabileceğini belirtir. Hava yastığı da bir pasif güvenlik sistemi olmasına rağmen, bu ışık emniyet kemerinin takılı olup olmadığını değil, sistemdeki bir arızayı işaret eder.

Sonuç olarak, gösterge panelindeki her bir ışığın farklı ve önemli bir anlamı vardır. c) seçeneğindeki sembol, emniyet kemerinin takılı olmadığını açıkça bildiren standart bir uyarı işaretidir ve tüm sürücülerin bu temel sembolü tanıması gerekir.

Bu soruda, yakıt tüketimini artıran sebepler arasında hangisinin doğrudan sürücünün davranışlarından ve alışkanlıklarından kaynaklandığı sorulmaktadır. Yani, aracın mekanik bir arızası değil, sürücünün aracı kullanma tarzıyla ilgili bir hata bulmamız isteniyor. Sorunun kilit noktası "sürücüden kaynaklanan kusur" ifadesidir.

Doğru cevap a) Aşırı hız yapılması seçeneğidir. Çünkü hız yapmak, tamamen sürücünün kontrolünde olan ve onun tercihlerine bağlı bir eylemdir. Araçlar, belirli bir ekonomik hız aralığında (genellikle 90 km/s civarı) en az yakıtı tüketirler. Bu hızın üzerine çıkıldığında, motor daha yüksek devirde çalışır ve hava direncini yenmek için çok daha fazla güç harcar, bu da yakıt tüketimini önemli ölçüde artırır. Bu durum, doğrudan bir sürücü tercihidir ve bir sürüş kusuru olarak kabul edilir.

Diğer seçeneklerin neden doğru cevap olmadığını inceleyelim. Bu seçeneklerin hepsi yakıt tüketimini artırır, ancak temel farkları, sorunun kaynağının sürücünün anlık bir eylemi olmamasıdır:

• b) Frenlerin ayarsız olması: Bu durum, fren balatalarının diske veya kampanaya sürekli sürtünmesine neden olarak aracı yavaşlatır ve motorun bu direnci yenmek için daha fazla yakıt yakmasına sebep olur. Ancak bu, bir sürüş hatası değil, aracın teknik bir arızasıdır.
• c) Rölanti ayarının bozuk olması: Rölanti devrinin normalden yüksek olması, araç dururken bile motorun gereğinden fazla yakıt tüketmesine yol açar. Bu da sürücünün kullanım tarzıyla ilgili değil, motorun ayarlarıyla ilgili mekanik bir sorundur.
• d) Lastiklerin havasının az olması: Düşük lastik basıncı, lastiğin yola temas eden yüzeyini artırarak yuvarlanma direncini yükseltir. Motor, bu artan direnci aşmak için daha fazla güç üretir ve daha çok yakıt harcar. Bu durum, sürücünün sorumluluğunda olan bir bakım eksikliği olsa da, sorunun kökeni aracın donanımıyla ilgili bir durumdur, anlık bir sürüş kusuru değildir.

Özetle, bu soru sürücünün anlık olarak yaptığı ve yakıt tüketimini doğrudan etkileyen bir eylemi, aracın bakım eksikliği veya mekanik arızalarından ayırt etme becerisini ölçmektedir. Aşırı hız, bu tanıma uyan tek seçenektir çünkü diğerleri aracın teknik durumu ile ilgilidir ve sürücünün o anki sürüş tarzından bağımsızdır.

Bu soruda, bir aracın egzozundan neden siyah duman çıkabileceği sorgulanmaktadır. Egzoz dumanının rengi, motorun yanma odasında gerçekleşen olaylar hakkında bize önemli ipuçları verir. Siyah duman, genellikle yanma verimliliğinin düştüğünü ve bir sorun olduğunu gösterir.

Doğru Cevap: c) Karışım oranının bozulması

Motorun sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi için silindirlerin içine belirli bir oranda hava ve yakıt karışımı gönderilir. Bu ideale yakın orana "stokiyometrik karışım" denir. Eğer bu oran bozulur ve silindirlere gerekenden çok daha fazla yakıt ve daha az hava gönderilirse, bu duruma "zengin karışım" adı verilir. Fazla yakıtın tamamı yanmak için yeterli oksijen (hava) bulamaz ve bu yanmamış yakıt partikülleri, egzozdan is şeklinde, yani siyah duman olarak atılır. Bu durum aynı zamanda aracın yakıt tüketiminin artmasına ve performansının düşmesine neden olur.

Diğer Seçenekler Neden Yanlış?

• a) Motor yağının kirlenmesi: Motor yağının kirlenmesi, yağın temizleme ve koruma özelliğini yitirmesine neden olur. Bu durum motorun aşınmasını hızlandırır ancak doğrudan egzozdan siyah duman çıkmasına sebep olmaz. Eğer motor yağ yakıyorsa, egzozdan çıkan dumanın rengi siyah değil, mavi veya grimsi olur.
• b) Motor yağının kalınlaşması: Motor yağının aşırı soğukta veya kalitesizliğinden dolayı kalınlaşması, motorun ilk çalışmasını zorlaştırır ve yağlamayı geciktirir. Bu da motor için zararlıdır fakat hava-yakıt karışımını etkileyerek siyah dumana yol açmaz. Yağ ile ilgili sorunlar genellikle mavi dumanla kendini belli eder.
• d) Motorun çalışma sıcaklığına ulaşması: Bu, bir arıza değil, tam tersine motorun en verimli ve sağlıklı çalıştığı durumdur. Motor ideal çalışma sıcaklığına ulaştığında, yanma işlemi en verimli şekilde gerçekleşir ve sağlıklı bir motorda egzozdan gözle görülür bir duman çıkmaz. Soğuk havalarda ilk çalıştırmada görülen beyaz duman ise genellikle yoğuşan su buharıdır ve motor ısındıkça kaybolur.

Özetle: Egzoz dumanı renklerini bir ipucu olarak aklınızda tutabilirsiniz:

• Siyah Duman: Zengin yakıt karışımı (fazla yakıt, az hava).
• Mavi/Gri Duman: Motorun yağ yakması.
• Yoğun Beyaz Duman (Sürekli): Soğutma sıvısının (antifriz) yanma odasına sızması.

Bu soruda, motorun üç temel işlevini yerine getiren bir parçayı bulmamız isteniyor. Bu işlevler şunlardır:

1. Motorun alt tarafını kapatmak.
2. İçerideki hareketli ve hassas parçaları (krank mili gibi) dışarıdan gelebilecek darbelere, suya ve toza karşı korumak.
3. Motorun çalışması için hayati önem taşıyan motor yağına depoluk etmek (hazne görevi görmek).

Bu üç özelliği bir arada barındıran parçayı şıklarda bulmamız gerekiyor.

Doğru cevap a) Karter'dir. Karter, motor bloğunun en alt kısmında bulunan, genellikle çelik veya alüminyumdan yapılmış bir parçadır. Temel görevi, motor çalışmıyorken motor yağını bir haznede toplamaktır; bu yüzden motor yağına depoluk etme görevini üstlenir. Aynı zamanda motorun altını bir kapak gibi kapatarak krank mili gibi hareketli parçaları yoldan gelebilecek taş, su ve toz gibi dış etkenlerden korur. Bu nedenle soruda belirtilen tüm tanımlara uyan tek parça karterdir.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğuna bakalım:

• b) Radyatör: Radyatör, motorun soğutma sisteminin bir parçasıdır ve motorun alt tarafında değil, genellikle aracın ön tarafında bulunur. Görevi, motor yağını depolamak değil, motor soğutma sıvısını (antifriz) soğutmaktır. Bu nedenle sorudaki tanımla hiçbir ilgisi yoktur.
• c) Silindir kapağı: Silindir kapağı, motor bloğunun üst kısmını kapatan çok önemli bir parçadır. İçerisinde supaplar, bujiler (benzinli motorlarda) ve enjektörler gibi parçaları barındırır. Motorun altını değil, üstünü kapattığı ve ana yağ deposu olmadığı için bu seçenek de yanlıştır.
• d) Külbütör kapağı: Külbütör kapağı ise silindir kapağının da üzerinde yer alır ve motorun en üstündeki parçadır. Görevi, supap mekanizmasını (külbütörleri) korumak ve yağ sızıntısını önlemektir. Motorun alt tarafında olmadığı ve ana yağ deposu olmadığı için bu cevap da kesinlikle yanlıştır.

Bu soruda, aracın gösterge panelinde bulunan çeşitli ikaz ışıklarından hangisinin motorun yağlama sistemindeki bir sorunu işaret ettiği sorulmaktadır. Araç gösterge panelindeki ışıkların anlamlarını bilmek, hem sürüş güvenliği hem de aracın sağlığı için hayati öneme sahiptir. Şimdi doğru cevabı ve diğer seçeneklerin neden yanlış olduğunu detaylıca inceleyelim.

Doğru Cevap: d) seçeneği

Bu seçenekte görülen sembol, bir yağdanlık ve damlayan bir yağ damlasını temsil eder. Bu, motor yağı ikaz lambasıdır. Bu ışık, motor çalışırken yanıyorsa, bu durum yağlama sisteminde ciddi bir sorun olduğunu gösterir. Genellikle motor yağ basıncının tehlikeli derecede düştüğü anlamına gelir. Yağ basıncının düşmesi, motorun hareketli parçalarının yeterince yağlanamamasına ve kısa sürede aşınıp büyük hasar görmesine neden olabilir.

Bu ışık yandığında yapılması gereken en doğru hareket, aracı derhal güvenli bir yere çekip motoru durdurmaktır. Ardından motor yağı seviyesi kontrol edilmeli ve eksikse tamamlanmalıdır. Eğer yağ seviyesi normalse, sorun yağ pompasında veya sistemin başka bir yerinde olabilir ve araç bir servise götürülmelidir. Bu nedenle, yağlama sisteminin çalışmadığını gösteren doğru sembol budur.

Diğer Seçeneklerin Açıklaması:

• a) seçeneği: Bu sembol, bir aküyü temsil eder ve şarj ikaz lambasıdır. Bu ışık yandığında, aracın şarj sisteminde bir sorun olduğunu, yani akünün şarj olmadığını gösterir. Sorun genellikle alternatörde (şarj dinamosu) veya V kayışında olabilir. Bu durumun yağlama sistemiyle bir ilgisi yoktur.
• b) seçeneği: Bu sembol, fren sistemi ikaz lambasıdır. Genellikle el freninin çekili olduğunu veya fren hidrolik sıvısının seviyesinin azaldığını belirtir. Bazı araçlarda fren balatalarının aşındığını da gösterebilir. Bu uyarı, fren sistemiyle ilgili olup yağlama sistemiyle bağlantılı değildir.
• c) seçeneği: Bu sembol, motor soğutma suyu sıcaklığı (hararet) ikaz lambasıdır. Bu ışık, motorun aşırı ısındığını, yani hararet yaptığını gösterir. Soğutma sisteminde bir arıza, soğutma sıvısının azalması gibi nedenlerle yanabilir. Bu durum soğutma sistemiyle ilgilidir, yağlama sistemiyle değil.

Özetle; her ikaz ışığı aracın farklı bir sistemi hakkında bilgi verir. "d" şıkkındaki yağdanlık sembolü doğrudan yağlama sistemindeki kritik bir arızayı belirtirken, diğer şıklar sırasıyla şarj (elektrik), fren ve soğutma sistemlerindeki sorunları gösterir. Bu nedenle doğru cevap "d" seçeneğidir.

Bu soruda, dizel bir motorun yakıt sisteminin "hava yapması" olarak bilinen durumun temel sebebinin ne olduğu sorulmaktadır. Hava yapması, normalde tamamen yakıtla dolu olması gereken yakıt borularına ve sistem elemanlarına hava girmesi demektir. Bu durum, dizel motorların çalışmasını doğrudan engeller çünkü dizel yakıtı sıkıştırılamazken, hava kolayca sıkıştırılabilir ve bu da enjektörlerin yakıtı püskürtmesi için gereken yüksek basıncın oluşmasını önler.

Doğru Cevap: a) Depodaki yakıtın bitmesi

Dizel motorlarda yakıt, depodan yakıt pompası tarafından emilerek motora gönderilir. Bu sistem kapalı bir devre gibi çalışır ve içinde hiç hava olmaması gerekir. Eğer depodaki yakıt tamamen biterse, yakıt pompası yakıt yerine hava emmeye başlar. Bu hava, yakıt borularını, yakıt filtresini ve enjeksiyon pompasını doldurarak sistemin hava yapmasına neden olur. Bu durumda, depoya yakıt konulsa bile motor çalışmaz ve sistemdeki havanın özel bir işlemle (havasını alarak) boşaltılması gerekir.

Diğer Seçeneklerin Açıklaması:

• b) Supap ayarının bozulması: Supaplar, motor silindirlerine hava-yakıt karışımının alınmasını (emme supabı) ve yandıktan sonra egzoz gazlarının dışarı atılmasını (egzoz supabı) kontrol eder. Supap ayarının bozulması, motorun kompresyonunu, performansını ve verimini etkiler. Ancak bu durum, yakıtın taşındığı kapalı yakıt sistemine hava girmesine neden olmaz. Bu, motorun hava ve egzoz sistemiyle ilgili bir sorundur.
• c) Hava filtresinin kirli olması: Hava filtresi, motorun yanma işlemi için ihtiyaç duyduğu dış havayı temizler. Filtre tıkalı veya kirli olduğunda, silindirlere yeterli miktarda temiz hava giremez. Bu durum, motorun çekişten düşmesine, fazla yakıt tüketmesine ve siyah duman atmasına neden olur. Görüldüğü gibi bu, motorun hava emiş sistemiyle ilgili bir arızadır, yakıt sistemine hava girmesiyle bir ilgisi yoktur.
• d) Yakıt pompasının ayarsız olması: Yakıt pompası (enjeksiyon pompası), yakıtı doğru zamanda ve doğru miktarda enjektörlere göndermekle görevlidir. Pompanın ayarının bozuk olması, motorun düzensiz çalışmasına, rölanti sorunlarına, güç kaybına veya aşırı duman yapmasına yol açar. Bu, yakıtın yönetimini etkileyen bir durumdur, yakıt hattına dışarıdan hava girmesine sebep olan bir durum değildir.

Özetle, dizel motorlarda yakıt sisteminin hava yapmasının en yaygın ve temel nedeni, sistemin yakıt yerine hava çekeceği bir durumun oluşmasıdır ve bu da en belirgin şekilde depodaki yakıtın tamamen bitmesiyle gerçekleşir.

Bu soruda, bir aracın egzoz sisteminin önemli bir parçası olan susturucunun görevi ve bu parçanın sökülmesi durumunda ortaya çıkacak sonuç sorgulanmaktadır. Sorunun kökünde verilen bilgi, susturucunun temel işlevinin "sesi azaltmak" olduğunu zaten belirtmektedir. Bu bilgi, doğru cevabı bulmak için en önemli ipucudur.

Doğru cevap a) Gürültü kirliliğinin artması seçeneğidir. Motorun içinde gerçekleşen yanma işlemi, aslında küçük ve çok hızlı gerçekleşen patlamalar serisidir. Bu patlamalar sonucunda oluşan yüksek basınçlı ve sıcak gazlar, egzoz borusundan dışarı atılırken çok yüksek bir ses çıkarır. Egzoz susturucusu, içindeki özel bölmeler ve kanallar sayesinde bu ses dalgalarını sönümleyerek gürültüyü önemli ölçüde azaltır. Susturucu çıkarıldığında ise bu ses dalgaları doğrudan atmosfere yayılır ve bu da aracın çok gürültülü çalışmasına, yani gürültü kirliliğinin artmasına neden olur.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğunu inceleyelim:

• b) Motorun ısınarak stop etmesi: Bu seçenek yanlıştır. Egzoz susturucusunun birincil görevi motoru soğutmak değildir. Motorun soğutulmasından radyatör, soğutma sıvısı ve vantilatör gibi parçalardan oluşan soğutma sistemi sorumludur. Susturucunun çıkarılması, egzoz gazlarının daha rahat atılmasına neden olabilir ancak bu durum motorun aşırı ısınıp stop etmesine yol açacak doğrudan bir etken değildir.
• c) Gürültü kirliliğinin en aza inmesi: Bu seçenek, doğru cevabın tam tersidir ve bu nedenle yanlıştır. Sesi "azaltmak" için tasarlanmış bir parçayı sistemden çıkarmak, sesi daha da artırır, azaltmaz. Bu seçenek, sorudaki temel mantıkla tamamen çelişmektedir.
• d) Egzozdan siyah renkte duman çıkması: Bu seçenek de yanlıştır. Egzozdan siyah duman çıkması, genellikle motorun yakıt-hava karışımında bir sorun olduğuna, özellikle de karışıma fazla yakıt gittiğine (zengin karışım) işaret eder. Bu durum yakıt enjektörleri, hava filtresi veya sensörlerle ilgili bir arızadan kaynaklanır. Egzoz susturucusunun varlığı ya da yokluğu, egzoz dumanının rengini doğrudan etkilemez.

Özetle, egzoz susturucusu, adından da anlaşılacağı gibi, motorun çalışması sırasında oluşan gürültüyü "susturmak" ve kabul edilebilir bir seviyeye indirmekle görevlidir. Bu parçanın araçtan çıkarılması, yasalara aykırı olduğu gibi, çevrede ciddi bir ses ve gürültü kirliliği yaratacaktır.

Bu soruda, trafikte sergilenen olumlu bir davranışın arkasındaki temel insani değerin ne olduğu sorulmaktadır. Sorunun kilit noktası, sürücünün "kendini yaya olan yol kullanıcısının yerine koyması" ifadesidir. Bu ifade, doğru cevabı bulmamız için en önemli ipucunu vermektedir.

Doğru Cevap: a) Empati düzeyi yüksek

Empati, bir kişinin kendisini başka birinin yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini anlama yeteneğidir. Soruda bahsedilen sürücü, tam olarak bunu yapmaktadır. Aracını kaldırıma park etmeden önce, "Buraya park edersem bir yaya, bebek arabası süren bir anne veya tekerlekli sandalye kullanan bir engelli buradan nasıl geçer?" diye düşünür.

Bu düşünce tarzı, yani başkalarının yaşayacağı zorluğu öngörüp ona göre davranmak, yüksek empati düzeyinin bir göstergesidir. Sürücü, kendi rahatlığından önce yayanın güvenliğini ve hakkını düşündüğü için bu olumlu davranışı sergiler. Bu nedenle "empati düzeyi yüksek" seçeneği doğru cevaptır.

Diğer Seçenekler Neden Yanlış?

Diğer seçenekler, soruda anlatılan duyarlı ve düşünceli sürücü profilinin tam tersi olan olumsuz özellikleri tanımlamaktadır. Bu nedenle kolayca elenebilirler.

• Görgü seviyesi düşük: Bu seçenek, soruda anlatılan sürücünün tam tersi bir profili çizer. Görgü seviyesi düşük bir kişi, başkalarını düşünmeden, kuralları hiçe sayarak hareket eder ve aracını kaldırıma park etme olasılığı daha yüksektir.
• Sorumsuz: Sorumsuz bir sürücü, davranışlarının sonuçlarını düşünmez. Kaldırıma park etmenin yayalar için yaratacağı tehlikeyi veya zorluğu umursamaz. Bu nedenle, sorudaki duyarlı sürücü tanımına uymaz.
• Bencil: Bencil bir kişi, sadece kendi çıkarını ve rahatlığını düşünür. "En yakın yer burası, yayalar ne yaparsa yapsın" mantığıyla hareket eder ve aracını kaldırıma park etmekten çekinmez. Bu da aranan olumlu özelliğin tam zıttıdır.

Özetle, bu soru trafikte sadece kuralları bilmenin değil, aynı zamanda diğer yol kullanıcılarına karşı saygılı ve anlayışlı olmanın önemini vurgulamaktadır. Empati, güvenli ve huzurlu bir trafik ortamı yaratmanın temel taşlarından biridir.

Bu soruda, trafikte öfke duygusuna kapılan bir sürücünün psikolojik ve davranışsal olarak nasıl etkilendiği, bu durumun trafikteki yansımalarının neler olduğu sorgulanmaktadır. Amaç, öfkeli bir sürücünün normal bir sürücüye göre hangi olumsuz davranışları sergilemeye daha yatkın olduğunu belirlemektir. Verilen öncülleri tek tek inceleyerek bu davranışları tespit etmemiz gerekiyor.

Öncüllerin Detaylı Analizi

• I. Dikkatin dağılması: Öfke, çok güçlü ve zihni meşgul eden bir duygudur. Sürücü öfkelendiğinde, düşünceleri öfkesinin kaynağına (örneğin, kendisine hatalı sollama yapan araca veya trafikteki bir tartışmaya) odaklanır. Bu durum, sürücünün asıl görevi olan yolu, trafik işaretlerini, yayaları ve diğer araçları takip etme yeteneğini zayıflatır. Dolayısıyla, öfkeli bir sürücünün dikkati dağılır ve çevresindeki tehlikeleri fark etme olasılığı azalır. Bu ifade doğrudur.
• II. Kural ihlallerinin artması: Öfke, mantıklı düşünme ve kendini kontrol etme mekanizmasını olumsuz etkiler. Öfkeli sürücüler daha aceleci, agresif ve risk almaya yatkın hale gelirler. Bu ruh hali, onları normalde yapmayacakları kural ihlallerine iter. Örneğin, hız limitini aşma, ani ve tehlikeli şerit değiştirme, yakın takip (tampona yapışma) veya diğer sürücülere karşı misilleme yapma gibi davranışlar sergileyebilirler. Bu nedenle, öfkeli sürücülerde kural ihlalleri artar. Bu ifade de doğrudur.
• III. Sabırsızlık ve tahammülsüzlüğün azalması: Bu ifade, öfkeli bir sürücünün davranışının tam tersini anlatmaktadır. Öfke duygusu, kişinin sabrını ve toleransını azaltmaz, tam tersine artırır. Öfkeli bir sürücü, trafikteki en küçük bir yavaşlamaya veya bir başka sürücünün yaptığı basit bir hataya bile aşırı tepki gösterir. Yani, sabırsızlığı ve tahammülsüzlüğü en üst seviyeye çıkar. Bu ifadedeki "azalması" kelimesi onu yanlış kılmaktadır.

Seçeneklerin Değerlendirilmesi

1. a) Yalnız I: Bu seçenek eksiktir. Çünkü öfkeli sürücülerde dikkatin dağılmasının yanı sıra kural ihlallerinde de artış gözlemlenir. Bu yüzden sadece I. öncülü kabul etmek yeterli değildir.
2. b) I ve II: Bu seçenek, analiz ettiğimiz doğru sonuçları içermektedir. Öfkeli bir sürücüde hem dikkatin dağılması (I) hem de kural ihlallerinin artması (II) sıkça görülen tehlikeli durumlardır. Bu nedenle bu seçenek doğrudur.
3. c) II ve III: Bu seçenek, yanlış olan III. öncülü ("Sabırsızlık ve tahammülsüzlüğün azalması") içerdiği için hatalıdır. Öfke, sabırsızlığı artırır, azaltmaz.
4. d) I, II ve III: Bu seçenek de yine yanlış olan III. öncülü içerdiği için hatalıdır. Bir seçenekteki ifadelerden bir tanesinin bile yanlış olması, o seçeneği tamamen yanlış yapar.

Sonuç olarak; trafikte öfkelenen bir sürücüde, dikkat dağınıklığı ve kural ihlallerinde artış görülme olasılığı diğer sürücülere göre çok daha yüksektir. Sabırsızlık ve tahammülsüzlük ise azalmak yerine tam tersine artar. Bu nedenle doğru cevap I ve II'yi içeren b) şıkkıdır.

Bu soruda, bir sürücünün trafik denetimi sırasında görevli bir memur ile iletişim kurarken "trafik adabı" açısından nasıl davranması gerektiği sorgulanmaktadır. Trafik adabı, sadece kurallara uymak değil, aynı zamanda trafikteki diğer insanlara karşı saygılı, sabırlı ve anlayışlı olmayı da içeren bir davranış bütünüdür. Bu soru, sürücünün bu tür bir durumda sergilemesi gereken olumlu tutumu ölçmeyi amaçlamaktadır.

Doğru Cevap: c) Karşısındaki kişiye saygı duyması

Bu seçeneğin doğru olmasının temel nedeni, saygının sağlıklı ve doğru bir iletişimin temelini oluşturmasıdır. Trafik denetim görevlisi, kanunların kendisine verdiği yetkiyle görevini yapmaktadır. Sürücü, bir hata yapmış olsa da olmasa da, karşısındaki görevliye saygılı bir üslupla yaklaşmalıdır. Sakin kalmak, görevlinin talimatlarını dikkatle dinlemek ve saygılı bir dil kullanmak, hem olası bir gerginliği önler hem de sürücünün olgun ve sorumlu bir birey olduğunu gösterir. Bu davranış, trafik adabının en temel gerekliliklerinden biridir.

Diğer Seçeneklerin Neden Yanlış Olduğunun Açıklaması:

• a) Karşısındaki kişiyi suçlaması: Bu davranış, tamamen yanlış ve yapıcı olmayan bir tutumdur. Bir denetim anında görevliyi suçlamak, durumu kişiselleştirmek ve gerginliği artırmaktan başka bir işe yaramaz. Sorumluluktan kaçmak ve savunmacı bir tavır sergilemek, trafik adabına tamamen aykırıdır ve iletişimi koparır.
• b) Empati kurmaktan kaçınması: Empati, kendini karşısındaki kişinin yerine koyarak onun duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmaktır. Trafik görevlisinin de zorlu şartlar altında çalıştığını, işinin bir parçası olarak denetim yaptığını düşünmek empati kurmaktır. Empatiden kaçınmak, bencil ve anlayışsız bir davranış olup, trafik adabının gerektirdiği hoşgörü ve anlayış ilkesiyle çelişir.
• d) Karşısındaki kişiyi dinlemekten kaçınması: İletişimin en önemli unsurlarından biri dinlemektir. Trafik görevlisinin ne söylediğini, hangi uyarıda veya bilgilendirmede bulunduğunu anlamak için onu dikkatle dinlemek gerekir. Dinlemekten kaçınmak, hem büyük bir saygısızlık hem de durumu anlamayı engelleyen bir davranıştır. Bu tutum, yanlış anlaşılmalara ve sorunların büyümesine neden olabilir.

Özetle, bir trafik denetimi sırasında sürücüden beklenen en temel ve doğru davranış, durumu ne olursa olsun sakinliğini koruyarak karşısındaki görevliye saygı duymasıdır. Bu tavır, hem yasalara hem de toplumsal kurallara uyum sağlayan, bilinçli bir sürücünün özelliğidir.

Bu soruda, trafikte öfkeli davranışlar sergileyen bir sürücünün yol açtığı sonuçlar ele alınmaktadır. Soru kökünde bizden istenen, bu sonuçlardan biri *olmayan* seçeneği bulmaktır. Yani, öfkeli bir sürücünün hangi durumu yaratmayacağını tespit etmeliyiz. Bu tür "değildir" ile biten olumsuz sorularda, seçenekleri dikkatle değerlendirmek çok önemlidir.

Doğru Cevap: b) Kazaya karışma olasılığının azalması

Bu seçeneğin doğru olmasının sebebi, öfkenin trafikteki sonuçlarıyla tamamen zıt bir durum ifade etmesidir. Öfke, sürücünün muhakeme yeteneğini zayıflatan, risk alma eğilimini artıran ve ani, agresif tepkiler vermesine neden olan güçlü bir duygudur. Öfkeli bir sürücü, daha hızlı araç kullanır, diğer sürücülerle inatlaşır ve güvenli takip mesafesi gibi önemli kuralları hiçe sayar. Tüm bu olumsuz davranışlar, kazaya karışma olasılığını azaltmak yerine tam tersine ciddi şekilde artırır. Dolayısıyla, "kazaya karışma olasılığının azalması" öfkeli bir sürücünün yol açacağı bir durum olamaz.

Diğer Seçeneklerin İncelenmesi:

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğunu, yani neden öfkeli sürüşün birer sonucu olduklarını inceleyelim:

• a) Sabırsızlık ve tahammülsüzlüğün artması: Bu durum, öfkenin en temel ve doğrudan sonuçlarından biridir. Öfkelenen bir sürücü, trafikteki diğer yol kullanıcılarının en ufak hatasına veya yavaşlığına bile dayanamaz hale gelir. Sabrı ve toleransı azaldığı için kornayı gereksiz yere kullanma, sıkıştırma gibi tehlikeli davranışlar sergilemeye başlar. Bu yüzden bu seçenek, öfkeli sürüşün bir sonucudur.
• c) Kural ihlallerinin artması: Öfke, sürücünün kurallara olan saygısını azaltır. "Bana yol vermedi, o zaman ben de kırmızıda geçerim" veya "Çok yavaş gidiyor, sağdan sollayacağım" gibi düşüncelerle hareket edebilir. Hız limitlerini aşmak, emniyet şeridini ihlal etmek veya tehlikeli şerit değiştirmek gibi kural ihlalleri, öfkeli sürücülerde sıkça görülen davranışlardır. Bu nedenle bu seçenek de öfkeli sürüşün bir sonucudur.
• d) Dikkatin dağılması: Sürücünün zihni öfkeyle meşgul olduğunda, tüm dikkatini yola ve çevresine veremez. Aklı, kendisini sinirlendiren olayda veya kişide kalır. Bu durum, sürücünün yola çıkan bir yayayı, aniden duran bir aracı veya trafik işaretlerini fark etmesini geciktirir. Bu zihinsel meşguliyet, tıpkı telefonla konuşmak gibi bir dikkat dağınıklığı yarattığı için bu seçenek de öfkeli sürüşün bir sonucudur.

Bu soruda, trafikte başarılı bir iletişim kurmak ve trafik adabına uygun davranmak için bir sürücünün sahip olması gereken temel bir zihniyet sorgulanmaktadır. Soru, sadece kurallara uymayı değil, aynı zamanda diğer sürücülere karşı olumlu bir tutum sergilemeyi, beden dilini ve konuşma üslubunu doğru kullanmayı da içeren geniş bir perspektif sunuyor. Kısacası, iyi bir sürücünün iletişim becerilerini geliştirmek için hangi düşünce yapısına sahip olması gerektiği sorulmaktadır.

Doğru cevap a) İnsanların değişebildiğine inanmalıdır seçeneğidir. Bu düşünce, trafik adabının ve başarılı iletişimin temelini oluşturan hoşgörü ve sabır için bir ön koşuldur. Trafikte hata yapan bir sürücü gördüğünüzde, onun bu hatasından ders çıkarabileceğine ve bir dahaki sefere daha dikkatli olabileceğine inanmak, öfkeyle tepki vermek yerine daha sakin ve anlayışlı kalmanızı sağlar. Bu olumlu bakış açısı, gereksiz tartışmaları ve stresi önleyerek daha güvenli bir trafik ortamı yaratır.

Diğer seçeneklerin neden yanlış olduğuna bakalım:

• b) Dinlerken aynı zamanda değerlendirme eğiliminde olmalıdır. Bu seçenek yanlıştır çünkü etkili iletişimin temel kuralı, yargılamadan önce anlamaya çalışmaktır. Dinlerken sürekli olarak karşıdakini değerlendirmek veya yargılamak, empati kurmayı engeller ve savunmacı bir tavra yol açar. Trafikte bu tutum, diğer sürücünün yaptığı bir hatayı anlamaya çalışmak yerine hemen öfkeyle tepki vermenize neden olur, bu da iletişimi tamamen koparır.

• c) Karşısındakinin kişiliğini sevmediğinde zihnini ona kapatmalıdır. Bu ifade, başarılı iletişimin tam zıttıdır. İletişim, fikir ayrılıkları veya kişisel hoşnutsuzluklar olsa bile açık bir zihinle devam etmeyi gerektirir. Karşınızdaki kişiyi sevmediğiniz için zihninizi ona kapatmak, önyargılı bir yaklaşımdır ve olası bir anlaşmazlığı çözmek yerine daha da büyütür. Trafik adabı, kişisel duygulardan bağımsız olarak tüm sürücülere saygılı olmayı ve iletişim kanallarını açık tutmayı gerektirir.

• d) Tek bir olayın, birini anlamak için yeterli bir örnek olduğunu düşünmelidir. Bu düşünce de yanlıştır ve genelleme hatası olarak bilinir. Tek bir olaya veya hataya dayanarak bir kişi hakkında kesin bir yargıya varmak, hem haksızlık hem de etkili iletişimin önündeki en büyük engellerden biridir. Bir sürücünün o an yaptığı bir hata, onun her zaman kötü bir sürücü olduğu anlamına gelmez. Bu şekilde düşünmek, hoşgörüyü ortadan kaldırır ve trafikteki gerilimi artırır.

Bu soruda, trafikteki davranışlardan hangilerinin diğer bireylerin haklarını ihlal ettiği, yani bir "hak ihlali" olduğu sorulmaktadır. Trafik kuralları sadece düzeni sağlamakla kalmaz, aynı zamanda tüm sürücülerin, yayaların ve yolcuların can ve mal güvenliği gibi temel haklarını korumayı amaçlar. Soruyu doğru cevaplamak için her bir öncülü bu "birey hakkı" perspektifinden değerlendirmemiz gerekir.

I. Geçiş üstünlüğüne sahip araçlara yol vermek

Bu davranış bir hak ihlali değildir; tam aksine, toplumsal bir sorumluluk ve yasal bir zorunluluktur. Ambulans, itfaiye veya polis aracı gibi geçiş üstünlüğüne sahip araçlar, acil bir durumda bir başkasının yaşama hakkını korumak için görev yapmaktadır. Onlara yol vermek, hem o araçların içindeki görevlilerin hem de yardıma muhtaç olan bireylerin haklarına saygı göstermek anlamına gelir. Dolayısıyla bu, olumlu ve doğru bir davranıştır.

II. Aşırı hız yaparak diğer sürücülerin dikkatlerini dağıtmak

Bu davranış, açık bir hak ihlalidir. Trafikteki her bireyin güvenli bir ortamda seyahat etme hakkı vardır. Aşırı hız yapan bir sürücü, ani manevralar yaparak veya tehlikeli bir şekilde diğer araçlara yaklaşarak çevresindeki sürücülerin paniğe kapılmasına, dikkatlerinin dağılmasına ve kaza riskiyle karşı karşıya kalmalarına neden olur. Bu durum, diğer insanların can ve mal güvenliği hakkını doğrudan tehdit eder.

III. Engeli olmadığı hâlde engelli kişiler için ayrılmış yerlere park etmek

Bu davranış da çok net bir hak ihlalidir. Engelli park yerleri, engelli bireylerin hastane, alışveriş merkezi gibi sosyal alanlara daha kolay ve güvenli bir şekilde ulaşabilmeleri için onlara tanınmış özel bir haktır. Engeli olmayan bir kişinin bu alanı işgal etmesi, o hakka sahip olan bir engellinin bu imkândan faydalanmasını engeller. Bu, sadece bir park kuralı ihlali değil, aynı zamanda empati yoksunluğu ve engelli bir bireyin hakkını gasp etmektir.

Sonuç ve Seçeneklerin Değerlendirilmesi

• I. öncül bir hak ihlali değil, bir sorumluluktur. Bu nedenle içinde "I" olan seçenekler (a, b, d) yanlıştır.
• II. ve III. öncüller ise diğer bireylerin güvenlik ve erişim gibi temel haklarını doğrudan ihlal eden davranışlardır.

Bu değerlendirmeye göre, trafikte bireye yapılan hak ihlalleri II ve III numaralı öncüllerde belirtilen davranışlardır. Bu nedenle doğru cevap c) II ve III. seçeneğidir.